قالب وردپرس
uptheme

آموزش فراگیر – کاربردها در آموزش‌وپرورش

ارسال شده به دست در تاریخ ژانویه 8, 2020 | 5,281 دیدگاه

 

فهرست مطالب:

خلاصه

مقدمه

آموزش فراگیر

روش بررسی

دلالت‌های کاربرد آموزش‌وپرورش فراگیر در ایران

منابع

 

 

خلاصه

بررسی دلالت‌های کاربردی آموزش فراگیر در آموزش‌وپرورش پس از لغو کارگروه اجرای سند 2030 در کشور به منظور حفظ و انتقال تجارب علمی بین‌المللی در جهت اعتلای نظام آموزش‌وپرورش به مرحله اجرا درآمده است. در آموزش فراگیر مدرسه به عنوان یک محیط مطلوب برای تمامی کودکان برای دربرگرفتن و پذیرش تفاوتهای فردی، فرهنگی، طبقه‌ای، قومی، زبانی، مذهبی، دینی مختلف در یک نظام مدرسه‌ای است. رویکرد آموزش‌وپرورش فراگیر یعنی توانمندسازی مدارس برای ارائه خدمات به تمامی کودکان به خصوص آنهایی که دارای نیازهای ویژه‌ای هستند، در درون مدرسه‌ای واحد. این مدارس مؤثرترین طرق مبارزه با نگرش‌های تبعیض‌آمیز، ایجاد جوامع محلی پذیرا، ساختن جامعه فراگیر و دستیابی به آموزش با کیفیت برای همه هستند. آموزش‌وپرورش فراگیر و مدرسه فراگیر در مقابل آموزش‌وپرورش و مدرسه جداسازی شده قرار دارد. آنچه به نام مدارس استثنایی، مدارس تیزهوشان، مدارس غیردولتی، هیأت امنایی، ماده 88، نمونه مردمی، نمونه دولتی، رشد، فرهنگ، شاهد، عشایر، شبانه‌روزی، مدارس خاص اقلیت‌های دینی و مذهبی، مدارس فرهنگیان و مدارس اتباع افغانی، در ایران شایع است، نمونه‌هایی از جداسازی‌های آموزشی است. به واقع، منطق مسلط در نظام آموزش‌وپرورش کشورمان دوری از رویکرد فراگیرسازی و اقبال ولع‌آمیز به جداسازی‌های آموزشی است.

این تحقیق به لحاظ روش از روش کیفی و رجوع به اسناد و مدارک بهره گرفته است. برای این منظور اسناد و مدارک مربوط تدوین سند آموزش 2030، کنش و واکنش موافقان و مخالفان آن، اسناد علمی مربوط به آموزش‌وپرورش فراگیر به عنوان یکی از مؤلفه‌های نظری سند آموزش مذکور، مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفته‌اند.

ثمره این بررسی تدوین دلالت‌های کاربردی از کاربرد آموزش‌وپرورش فراگیر در آموزش‌وپرورش کشورمان می‌باشد. با توجه به اینکه، این دلالت‌ها در سند تحول بنیادین نظام آموزش‌وپرورش مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود ندارد و این سند نسبت به جداسازی‌های آموزشی در کشور بی‌تفاوت است، این گزارش مطالعاتی می‌تواند در اصلاح دوره‌ای سند تحول مؤثر واقع گردد. در دلالت‌های کاربردی آموزش‌وپرورش فراگیر در ایران، موضوع کاربردی آن به طور تحلیلی در زمینه‌های کودکان با نیازهای ویژه آموزشی، نیازهای ویژه مذهبی و دینی، آموزش نیاز ویژه سلامت جنسی، آموزش ویژه طبقه اجتماعی خاص، آموزش فرزندان ایثارگران، آموزش ویژه تیزهوشان، آموزش دانش‌آموزان اتباع افغان، آموزش بر اساس تفکیک جنسیتی، به بحث گذاشته شد. به طور نسبی و به تقریب در هر یک از زمینه‌های مذکور راهبردهای فراگیرسازی کامل، کلاس منبع، معلم سیار، بهره‌گیری از تعطیلی پنج‌شنبه‌های مدارس، کلاس پاره‌وقت و یا تمام‌وقت در مدارس فراگیر، جداسازی آموزشی با مدرسه خاص و بعضاً مدارس شبانه‌روزی، مورد کنکاش قرار گرفته‌اند. در ادامه در هر زمینه‌ای با توجه به اقتضائات فرهنگی و اجتماعی در کشور در صورت لزوم، راهکار مطلوب‌تر معرفی شد.

 

مقدمه:

از اوایل سال 1395 کمیسیون ملی یونسکو در ایران با تکیه بر سوابق همکاری‌های بین‌المللی سند آموزش 2030 را در دستور بومی‌سازی با مشارکت دستگاه‌های اجرایی ذیربط و حضور جمعی از متخصصان قرار داد. سرانجام بعد از چند ماه فعالیت کارگروه‌های تشکیل شده، چارچوب عمل مذکور آماده اجرا گردید. بر پایه گزارش اقدامات، هیأت وزیران در جلسه 21/‏6/‏95 به پیشنهاد شماره 234310 مورخ 18/‏11/‏94 وزارت آموزش‌وپرورش و به استناد اصل یکصد و سی‌وهشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد: به منظور هماهنگی و ارایه راهکارهای تحقق اهداف و تعهدات برنامه آموزش 2030 همسو با اهداف و تعهدات برنامه اهداف توسعه پایدار، کارگروه ملی آموزش 2030 با مسئولیت وزارت آموزش‌وپرورش بدون گسترش تشکیلات سازمانی و با استفاده از امکانات و ظرفیت‌های موجود در آن وزارتخانه و با حضور نمایندگان دستگاه‌های مرتبط دولتی و غیردولتی – 23 نفر- تشکیل گردد. این کارگروه مطابق با بند 5 تصویب‌نامه‌ بجای کارگروه ملی آموزش موضوع تصویب‌نامه 30519/‏ ت 27833 هـ مورخ 3/‏6/‏1382، تشکیل شده است و کارگروه قبلی لغو گردید. این مصوبه به شماره 76403 /‏ ت 52913 هـ مورخ 25/‏6/‏95 است.

در مسیر آغاز کار چالش‌هایی در اجرای این طرح به دلیل واکنش‌های متفاوت و بعضاً مخالف ایجاد گردید. سرانجام با ورود توأم با مخالفت مقام معظم رهبری و سپس بعضی از مراجع محترم عظام اجرای آن با چالش جدی مواجهه گردید. حضرت رهبری در دیدار معلمان به مناسبت هفته معلم سال 96 با اشاره به سند 2030 فرمودند: این سند و امثال آن مواردی نیستند که جمهوری اسلامی ایران تسلیم آن‌ها شود و امضای این سند و اجرای بی سر و صدای آن قطعاً مجاز نیست… صراحتاً اعلام کنید که جمهوری اسلامی ایران در زمینه آموزش دارای اسناد بالادستی است و احتیاجی به این سند ندارد. رهبر انقلاب با گلایه از شورایعالی انقلاب فرهنگی فرمودند: این شورا باید مراقبت می‌کرد و نباید اجازه می‌داد که کار تا جایی پیش برود که اکنون ما مجبور به جلوگیری از آن شویم.

پس از آن، چالش‌ها در نقد و اعتراض و یا دفاع از این سند در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بالا گرفت و معاونت اول ریاست جمهوری با اعلام مصوبه بعدی هیأت دولت، به شماره 45685 /‏ ت 52913 ه مورخ 20/‏4/‏96 به لغو مصوبه قبلی، اقدام نمود.

بررسی سند آموزش – به واقع چارچوب عمل آموزش – 2030 به لحاظ وجود قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها برای جمهوری اسلامی ایران، دارای ابعاد مختلفی است. این سند به لحاظ حقوقی، حقوق بین‌الملل، روابط بین‌المللی، سیاست خارجی، علوم سیاسی، ابعاد امنیتی و علمی و آموزشی، قابل بررسی است. بررسی در ابعاد مذکور می‌تواند شرحی تحلیل شده از فرصت‌ها و تهدیدها و هم‌چنین قوت‌ها و ضعف‌ها را برای ما نمایان سازد. براساس موقعیت کنونی مواجهه جمهوری اسلامی ایران با این سند و بر اساس رهنمود مقام معظم رهبری با مصوبه هیات دولت، تشکیل کارگروه اجرای چارچوب عمل به منزله راهی برای اجرای رسمی همکاری جمهوری اسلامی ایران با یونسکو، لغو گردید. اینکه جمهوری اسلامی تا سال 2030 قصد هرگونه همکاری با یونسکو در اجرای این را سند را منتفی می‌داند یا خیر، موضوعی سیاستی و مدیریت کلان است که باید در مسیر راه تعیین آن را شاهد باشیم. اینکه ادامه همکاری علمی آموزشی جمهوری اسلامی ایران با یونسکو با لغو سند 2030 چه وضعیتی خواهد یافت، موضوع این نگاشت نمی‌باشد. اینکه لغو اجرای سند 2030 با تشکیل کارگروه، چه تأثیری در روابط کشور با نهادهای بین‌المللی به لحاظ اجرای سند توسعه پایدار 2030 خواهد داشت، موضوع این نگاشت نمی‌باشد. اینکه بررسی سند دارای ابعاد حقوقی، بین‌المللی، روابط بین‌المللی، امنیتی است، این نگاشت بدان نمی‌پردازد.

این نگاشت انحصاراً به جنبه آموزشی و پرورشی سند آموزش 2030 می‌پردازد. با عنایت به اینکه این سند دارای متن اصلی به زبان انگلیسی و متن تدوین شده از سوی نمایندگان دستگاه‌ها و جمعی از نخبگان به صورت سند ملی آموزش 2030 می‌باشد و هم‌چنین در عنوان این سند با مبانی نظری آموزش با کیفیت، آموزش مادام‌العمر و آموزش فراگیر می‌باشد، این نگاشت انحصاراً به بررسی جنبه علمی و آموزشی مندرج در مبانی نظری سند و آن هم منحصر به آموزش فراگیر می‌پردازد. براین اساس، این بررسی به تحلیل محتوای راهکارهای پیشنهادی و پیش‌بینی شده در سند ملی آموزش 2030 و یا راهکارهای سند اصلی بین‌المللی نمی‌پردازد بلکه انحصاراً بر پایه یکی از مبانی نظری آن، یعنی آموزش فراگیر، به بررسی مبادرت ورزیده است.

این نگاشت با این فرض تدوین شده است که جمهوری اسلامی در مسیر تا سال 2030 آهنگ اجرای سند آموزش 2030 با همکاری نهادهای بین‌المللی را ندارد و لغو مصوبه هیأت دولت در اجرای آن از طریق تشکیل کارگروه ملی، ادامه داشته باشد، چه تمهیداتی ضروری است. به علاوه به لحاظ علمی چه فرصت‌هایی در سند مذکور وجود دارد که باید در اسناد، قوانین و مقررات ملی رعایت گردد. با این مفروض، این نگاشت درصدد است، به معرفی فرصت‌هایی بپردازد که توسعه نظام آموزشی کشور بدان نیازمند است. سیاستگذاری در نظام آموزشی کشور با فرض قطع همکاری جمهوری اسلامی ایران با یونسکو به لحاظ اجرای سند 2030، باید چه سیاست‌ها، راهکارهایی را مدنظر قرار دهد. این یادداشت با ملاحظه یکی از مبانی نظری سند یعنی آموزش فراگیر، به معرفی فرصت‌هایی می‌پردازد که با فرض قطع اجرای سند 2030، برای ایران در تدوین قوانین و مقررات ملی آموزش‌وپرورش مفید خواهد بود.

 

آموزش فراگیر

واژه فراگیر inclusive در لغت به معنی پذیرفتن یا در نظر گرفتن کسی به عنوان عضو و یا دربرگرفتن است. آموزش‌وپرورش فراگیر بر این پایه استوار است که مردم در جوامع فراگیر کار می‌کنند. به این معنی که آن‌ها در جوامعی متشکل از نژادها، مذهب‌ها، آرمان‌ها، ناتوانی‌ها و توانایی‌های مختلف زندگی می‌کنند. بنابراین کودکان بایستی در محیط‌هایی مشابه آنچه در آینده در آن زندگی خواهند کرد، آموزش ببینند و به بزرگسالی برسند. بر همین اساس، کودکانی که دارای ناتوانی هستند نیز نیاز به تجربه لذت‌بخش از زندگی در شرایطی را دارند که باعث تضمین عزت نفس، وقار و خوداتکایی آن‌ها شده و شرکت فعال آن‌ها را در جامعه تسهیل می‌کنند. آموزش‌وپرورش فراگیر مفهومی بسیار گسترده‌تر از مفاهیم دیگری همانند آموزش‌وپرورش تلفیقی integration دارد و نه تنها معطوف به نیازهای کودکانی است که به دلیل داشتن نقص یا ناتوانی از همسالان خود مجزا شده‌اند، بلکه تمامی کودکانی است که به هر علتی مثل فقر، باورهای فرهنگی، یا محدودیت‌های اجتماعی، از نظام‌های آموزش‌وپرورش موجود بهره کافی نمی‌برند را نیز دربرمی‌گیرد. بر این اساس، آموزش‌وپرورش فراگیر درواقع یک دیدگاه متفاوتی است از آموزش‌وپرورش مرسوم که پاسخگوی نیازهای تمام کودکان است. در چنین دیدگاهی هدف آن است که مدرسه به عنوان یک محیط مطلوب برای تمامی کودکان باشند. لازمه تحقق چنین هدفی داشتن یک تعهد اضافی برای دربرگرفتن و پذیرش تمام کودکان با تفاوت‌های فردی، فرهنگی، قومی، مذهبی و زبانی مختلف در یک نظام آموزش‌وپرورش واحد است که این خود جزیی از یک تعهد گسترده‌تر برای دربرگرفتن تمام افراد در یک جامعه است.

نکته حایز اهمیت این است که آموزش فراگیر مفهومی نیست که فقط مدرسه را شامل می‌شود بلکه خود مفهومی فراگیر بوده و از سطح آموزش و مدرسه فراتر رفته و تمام جامعه را شامل می‌شود. به بیان دیگر، آموزش‌وپرورش فراگیر نیز تنها در یک جامعه فراگیر معنی و مفهوم واقعی و عملی خود را پیدا خواهد کرد (کاکو جویباری، 1381، ص 7-5).

آموزش‌وپرورش فراگیر رویکردی است که براساس آن مدرسه و نظام آموزش‌وپرورش باید به گونه‌ای اصلاح و واجد و ارتقای کیفیت شود تا تمام کودکان در کنار یکدیگر آموزش ببینند. آموزش‌وپرورش فراگیر رویکردی است که راهبردها، سیاست‌ها و برنامه‌های عملیاتی آموزشی و پرورشی مختص خود را به دنبال دارد. (کاکو جویباری، 1384، ص 8-7).

رویکرد آموزش‌وپرورش فراگیر یعنی توانمندسازی مدارس برای ارائه خدمات به تمامی کودکان به خصوص آن‌هایی که دارای نیازهای ویژه‌ای هستند، به پیشبرد مقاصد آموزش‌وپرورش برای همه (سعیدی، 1383، ص 26). مدارس عادی با جهت‌گیری فراگیرسازی مؤثرترین طرق مبارزه با نگرش‌های تبعیض‌آمیز، ایجاد جوامع محلی پذیرا، ساختن جامعه فراگیر و دستیابی به آموزش برای همه هستند، برای اکثر کودکان آموزش‌وپرورشی مؤثر را فراهم می‌آورند، کارآیی را بهبود می‌بخشند و در نهایت نظام آموزش‌وپرورش را از نظر هزینه، بهینه می‌سازند. نیاز به مدارس فراگیر برای آموزش‌وپرورش تمام کودکان با هم، به آن معنی است که این مدارس باید شیوه‌های آموزشی پاسخگو به تفاوت‌های فردی را ایجاد کرد و توسعه بخشند و بدین طریق تمامی کودکان را بهره‌مند سازند (همان، ص29).

در جنوب شرقی ایالات‌متحده، جمعیت زیادی از امریکایی‌های آفریقایی‌تبار در کنار اکثریت سفیدپوستان و هم‌چنین جمعیت رو به رشد هیسپاتیک امریکای لاتین زندگی می‌کنند. براساس تجربه ما، من و همکارانم احساس می‌کنیم که سودمندترین آموزش‌وپرورش این است که تمام گروه‌ها با یکدیگر باشند. از یکدیگر بیاموزند و در یک فضای احترام متقابل با یکدیگر به فعالیت‌های اجتماعی بپردازند (دلوار، 1380، ص425)

آموزش‌وپرورش فراگیر در مقابل آموزش‌وپرورش جداسازی قرار دارد. جداسازی در اداره مدرسه و کلاس براساس نیازهای ویژه به تشکیل مدارس ویژه منتهی می‌شود. آنچه به نام مدارس استثنایی، مدارس تیزهوشان، مدارس هیأت امنایی، رشد، ماده 88، نمونه مردمی، نمونه دولتی، مدارس عشایر، مدارس شاهد، مدارس شبانه‌روزی روستا مرکزی، غیرانتفاعی و مدارس خاص اقلیت‌های دینی و مذهبی، در ایران شایع است، نمونه‌هایی وسیع از جداسازی‌های آموزشی است. بر این اساس، منطق مسلط در نظام آموزش‌وپرورش کشورمان دوری از رویکرد فراگیرسازی آموزشی و اقبال به جداسازی‌های آموزشی است.

در بررسی تاریخی نیز شواهدی از فراگیرسازی آموزش و هم‌چنین نمونه‌هایی از جداسازی آموزشی در نظام آموزشی سنتی علوم دینی در تاریخ اسلام مشاهده می‌شود؛ فراگیرسازی بدین معنی که طلاب علوم دینی مذاهب متفاوت اسلامی در یک محیط آموزشی واحد به یادگیری معارف دینی مبادرت می‌ورزیدند و یا اینکه در نظام جداسازی آموزشی در روند تاریخ، مدارس خاص آموزش طلاب مذهبی خاص همانند شیعه، تشکیل گردید. حوزه‌های علمیه شیخ طوسی در کرخ بغداد آنچنان ناظر به جمع کلمه بود که بسیاری از علمای اهل‌سنت از آن استفاده می‌کردند. علمای بزرگ شیعی همانند علامه حلی، شهید اول، شهید ثانی گذشته از تحصیل در حوزه‌های علمیه شیعه از حوزه‌های اهل‌سنت در بغداد، مصر، مکه، مدینه، الخلیل، دمشق و قدس استفاده فراوان کرده‌اند (سایت دانشگاه مذاهب مذاهبی اسلامی، دسترسی 22/‏3/‏96). نخستین حوزه علمیه ویژه شیعه توسط شیخ طوسی در سده چهارم قمری در شهر نجف برپا شد؛ یعنی به سال 449 و مهاجرت اجباری شیخ طوسی از بغداد به نجف شکل گرفت (سایت ویکی پدیا دسترسی 12/‏4/‏96). این حوزه از وفات شیخ تا اوایل قرن دهم دوره رکود را طی کرده است. و در دوره محقق اردبیلی، نیمه دوم قرن دهم؛ همزمان با دوره صفوی و با ویژه تسهیلات آن‌ها دوباره رونق گرفت (سایت ویکی شیعه دسترسی 12/‏4/‏96).

حوزه بغداد در یک محیط یک دست شیعی پا نگرفت، در بغداد در کنار شیعیان، مسلمانان پرشمار سنی از مذاهب مختلف زندگی می‌کردند (همان سایت، 12/‏4/‏96). بدین شواهد، می‌توان نتیجه گرفت که جداسازی آموزش طلاب علوم دینی مذاهب اسلامی به شکلی که امروزه متداول است، به تدریج حادث شده است؛ بدین معنی که اداره مدارس علوم دینی به شکل کامل جداسازی شده برای هر مذهب، انحصاراً مسبوق به سابقه در قرون اخیر می‌باشد.

 

روش بررسی

برای اجرای این مطالعه و بررسی کارشناسی به لحاظ روش تحقیق، از روش تحقیق کیفی و رجوع به اسناد و مدارک بهره گرفته شد. بدین منظور اسناد و مدارک مربوط به تدوین سند آموزش 2030، کنش و واکنش موافقان و مخالفان این سند، اسناد مربوط به آموزش‌وپرورش فراگیر به عنوان یکی از مؤلفه‌های نظری سند آموزش مذکور، مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفته‌اند. با عنایت به عنوان و هدف خاص این تحقیق و بررسی کارشناسی، به تحلیل مجمل مباحث موافقان و مخالفان پرداخته شد و سپس براساس اسناد علمی به استخراج دلالت‌های کاربردی یکی از مبانی نظری این سند، یعنی آموزش‌وپرورش فراگیر مبادرت گردید. در منابع این بررسی، به معرفی اسناد و مدارک مورد تحلیل کیفی قرار گرفته، مبادرت گردید. ثمره این بررسی، تدوین دلالت‌های کاربردی، بطور مشروح و با ذکر موارد، از کاربرد آموزش‌وپرورش فراگیر در آموزش‌وپرورش کشورمان می‌باشد.

 

دلالت‌های کاربرد آموزش‌وپرورش فراگیر در ایران

آموزش با کیفیت برای همه از نیازهای اساسی آموزش‌وپرورش کنونی است. توسعه پایدار در آینده مستلزم آموزش با کیفیت برای همه است. تحقق آموزش فراگیر زمینه‌ای برای تضمین آموزش با کیفیت است. آموزش فراگیر مستلزم آموزش همه دانش‌آموزان یک سرزمین در کنار یکدیگر است؛ آموزش فراگیر مستلزم آموزش همه اقوام، نژادها، مذاهب، ادیان، گروه‌های خاص در کنار یکدیگر است. آموزش فراگیر مستلزم آموزش گروه‌های دارای نیازهای خاص اعم از شنوایی، بینایی، جسمی حرکتی، رفتاری، دشواری یادگیری، افراد دارای استعداد برجسته و سرآمد، در کنار یکدیگر و در کنار همه دانش‌آموزان می‌باشد. آموزش فراگیر مستلزم یادگیری مهارت‌های اجتماعی نسل آینده برای همزیستی با یکدیگر است.

برای درک عمق آموزش فراگیر و آموزش با کیفیت لازم است با عنایت به متن سیاست‌های آموزشی مسلط بر این کشور و به این سؤال بیندیشیم، که در مقابل آموزش فراگیر، چه سیستمی از آموزش قرار دارد و به چه دلیل اتفاق می‌افتد. درمقابل آموزش فراگیر، آموزش جداسازی شده قرار دارد و به زعم این نگاشت ریشه پدیدآیی آن افت شدید کیفیت در نظام آموزشی و مدرسه و هم‌چنین روشی برای تأمین منابع مالی، است. چه چیز باعث شده است که در کشورمان در طی پنج دهه اخیر به تدریج انواع مدارس تشکیل و به جداسازی نسل یادگیرنده مبادرت شده است. ریشه تشکیل مدارس خصوصی، استثنایی، تیزهوشان در دهه چهل و پنجاه شمسی چه بوده است؟ چرا در طی دوران انقلاب سیاست‌گذاری جداسازی‌سازی آموزشی به طور وسیع‌تر گسترش یافت؟ تشکیل مدارس غیردولتی، شاهد، نمونه دولتی، نمونه مردمی، رشد، فرهنگ، ماده 88، هیات امنایی، معرف این سؤال می‌باشند. دلایل مختلفی برای هر یک از انواع مذکور در اسناد تصمیم‌سازی کشور وجود دارد، اگر مورد تحلیل قرار گیرد، فرجامش کیفیت متنازل مدارس دولتی برای دستیابی به هدفی بود، که پی گرفته می‌شد. به طور مثال بعد از فرمان امام راحل(ره) برای ارائه خدمات آموزشی و فرهنگی به فرزندان شهدا، چه شد که تحقق اهداف آموزشی مدنظر بجای اینکه در درون مدارس موجود و دولتی پی گرفته شود، مدارس خاص شاهد تشکیل گردید. مفروض اعلام نشده تشکیل مدرسه خاص شاهد بر این مبنا بوده است که مدارس دولتی از کفایت کافی و کیفیت لازم برای انجام این مأموریت برخوردار نمی‌باشند. بر همین پایه، مبنای تشکیل مدارس غیردولتی راه‌اندازی مدارسی با کیفیت‌تر برای قانع کردن اولیا به پرداخت شهریه در ازای کیفیت بوده است. کلیه تصمیم‌سازی‌های آموزشی این دوران به لحاظ تشکیل مدرسه‌ای خاص، مفروض دانستن کفایت ناتمام و کیفیت نامساعد مدارس دولتی برای تحقق هدفی آموزشی و بالطبع اهدافی اجتماعی بوده است. اگر مدارس دولتی از کیفیت لازم برای پذیرش و آموزش کودکی با مشکل شنوایی یا بینایی، برخوردار می‌بودند، دلیلی وجود نداشت در سراسر کشور مدارس استثنائی خاص افراد کم‌شنوا تشکیل گردد.

روند تشکیل مدارس خاص به صور مختلف و غفلت از هدف‌گذاری ارتقای کیفیت مدارس دولتی در عمل، در کشور ما تا جایی پیش رفت که مأموریت رسمی مدارس با مفروض ناکارآمد بودن، کیفیت آموزشی متنازل و کفایت ناکافی مدارس برای تضمین اهداف، مأموریت‌های ذاتی از مدارس تفکیک گردید. تشکیل پژوهش‌سرای دانش‌آموزی، مدارس قرآنی، کانون‌های فرهنگی و تربیتی، ورزشگاه آموزش‌وپرورش، بر همین مفروض استوار بودند. به طور مثال تشکیل مدارس قرآنی در بیرون مدارس رسمی و دولتی، به منزله فقدان کیفیت لازم و کفایت مدارس دولتی در تحقق آموزش قرآن در مدارس است.

بر این اساس در کشور ما، مدارسی دولتی وجود دارد که از نظر کیفیت و کارآمدی آموزشی متناسب برای آموزش فرزندان شاهد، فرزندان واجد ثروت و قدرت، افراد دارای استعداد برتر، کم‌شنوا، کم‌بینا، کم‌توان ذهنی، هوش مرزی، دارای اختلال خواندن و ریاضیات، اختلال رفتاری، دارای دین و مذهب متفاوت، نمی‌باشد. به بیان دیگر، در کشورمان مدارس دولتی وجود دارد که از کفایت کافی برای تأمین نیازهای ویژه آموزشی و تفاوت‌های فردی، برخوردار نمی‌باشد. به علاوه، این مدارس از شایستگی لازم برای ارتقای نیازهای پژوهشی، ورزشی، تربیتی و قرآنی دانش‌آموزان نیز به نحو کافی برخوردار نمی‌باشند. اگرچه برای تشکیل هر مدرسه خاص و تفکیک هر مأموریت از مدرسه، دلایل متعدد در اسناد و مدارک سیاست‌گذاری وجود دارد ولی به‌زعم این نگاشت، فصل مشترک اعلام نشده همه این سیاست‌ها مفروض دانستن کیفیت پایین و غیرقابل قبول مدارس دولتی است. تصور نمایید که در آموزش‌وپرورش کشورمان بخش اعظم مدارس که دولتی می‌باشند، مفروض است که از انجام مأموریت مذکور ناتوان می‌باشند؛ قادر به تأمین نیازهای ویژه آموزشی گروه‌های خاص و آموزش براساس تفاوت‌های فردی نمی‌باشند؛ در تأمین مأموریت‌های خاص همانند تقویت بنیه پژوهشی، ورزشی و قرآنی نسل نیز به نحو کافی برخوردار نمی‌باشند. مدرسه یعنی تأمینی با کیفیت همین اهداف و تأمین نیازهای یادگیرنده، و اگر مدرسه این نیست، پس چیست؟ واقعاً مدارسی با سطحی متنازل از کیفیت به موارد مذکور، چگونه جایی است؟ چه کسی جرأت می‌کند فرزندانش به چنین مدارسی به امید آینده‌ای قابل اعتماد برای آموزش و یادگیری اعزام نماید؟

بر این اساس، یکی از نیازهای اساسی سیاستی نظام آموزش‌وپرورش کشور اقبال به آموزش‌وپرورش فراگیر و آموزش با کیفیت است. گسترش مدارس فراگیر، معرف ارتقای کیفیت آموزشی است. تا زمانی که به طور تدریجی سیاست‌های ارتقای کیفیت آموزشی دنبال نشود و به ثمره عملی نیفتد، بسترهای مدارس فراگیر را به موازات آن نمی‌توان شاهد بود. زمانی که مدارس کیفیت یابند، فراگیر نیز می‌شوند. به میزان ارتقای کیفیت می‌توانیم فراگیری را نیز شاهد باشیم. اگر به طور مثال قابلیت‌های برنامه درسی، ضوابط آموزشی و آموزشگاهی، و شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان ارتقا یابد، به موازات مدارس نیز به طور نسبی، فراگیر می‌گردند. مدرسه‌ای که می‌تواند دانش‌آموزی سمعکی و یا نیمه‌بینا را بپذیرد و با موفقیت به آموزش و تأمین نیازهای مهارتی او و همسالانش مبادرت ورزد، بطور نسبی ارتقای کیفیت یافته است.

مدرسه با رویکرد فراگیر ناگزیر به اقبال به یادگیری مهارت‌های اجتماعی است. مدرسه فراگیر متنی است که تجارب یادگیری مهارت‌های اجتماعی در آن فراهم است. دانش‌آموزان مدارس فراگیر تجربه می‌کنند که چگونه می‌توانند با کودکی همکلاس که دارای ویلچر است، یا کم‌بیناست، همنوایی و همراهی داشته باشند. و این امر، یادگیری مهارتی اجتماعی است. دانش‌آموز با استعداد برتر در ریاضیات به این مهارت دست می‌تواند بیابد که چگونه با همسالان با استعداد ریاضی متوسط یا ضعیف تعامل آموزشی و یا اجتماعی داشته باشد. مدرسه فراگیر زمینه‌ای برای یادگیری مهارت‌های همزیستی، مدارا و تحمل یکدیگر است. دانش‌آموز مدرسه فراگیر در محیطی قرار دارد که امکان فهم تجربی تفاوت‌های فردی برای او میسر است؛ اینکه افراد شرایط جسمی، ذهنی، قومی، مذهبی، نژادی متفاوت دارند و این تفاوت‌ها به رسمیت شناخته می‌شود و مورد احترام است.

در مقابل، مدرسه جداسازی واجد زمینه‌های اخراج، حذف و به حاشیه راندن است. در مدرسه‌ای که در هر کلاسش به تقریب حدود 20 درصد دانش‌آموزان به دلایل مختلف از جمله دلایل ذکر شده در این نگاشت به حاشیه رانده می‌شوند، مدرسه‌ای با حد بالای جداسازی است. این قبیل مدارس در درون هر کلاسش مراتبی از جداسازی اعلام نشده، مورد مشاهده است. در کلاسی که دانش‌آموزان به دلایلی همانند قد کوتاه، هوش مرزی، عینک ته استکانی، فقر مفرط خانواده، سوسول بودن، مشکل یادگیری ریاضی، لهجه شدید زبانی به دلیل مهاجرت، افغانی‌تبار بودن و امثالهم، به حاشیه رانده می‌شوند. در تأمین اهداف آموزشی نیز به همین نسبت شاگردان در کلاس به حاشیه رانده می‌شوند و بعضاً حذف می‌شوند. پیامدهای آموزشگاهی این روند در کلاس‌های بطور مفرط جداسازی شده، افزایش مشکلات انضباطی و رفتاری است. نسبتی از دانش‌آموزان به حاشیه رانده شده آموزشی و یا رفتاری، در معرض اخراج از مدرسه قرار می‌گیرند.

موضوع اخراج از مدرسه یکی از شاخص‌های اساسی میزان کیفیت آموزشی است. بطور ضمنی و اعلام نشده، اخراج یک دانش‌آموز به هر دلیلی، به منزله اعلام مدرسه در فقدان کفایت کافی و کیفیت آموزشی است؛ به قسمی که مدرسه نمی‌تواند از عهده مشکل آموزشی و یا رفتاری دانش‌آموز برآید. گسترش احتمال اقبال به سیاست «اخراج دانش‌آموز» از مدرسه تا جایی در کشورمان به مسأله تبدیل شده است که گاهی مدرسه‌ای غیردولتی دانش‌آموزی را براساس ملاکی در آغاز سال تحصیلی می‌پذیرد و در سال تحصیلی بعدی به دلیل همان ملاک‌ها به اخراج دانش‌آموز مبادرت می‌ورزد. به واقع مدرسه بجای ارتقای کیفیت خود در از عهده برآمدن معضل مفروض، به اخراج دانش‌آموز مبادرت می‌کند. در نظام آموزش فراگیر و مدرسه فراگیر آنچه معنی دارد، بجای اخراج دانش‌آموز از مدرسه، انطباق و ارتقای کیفیت مدرسه برای کنار آمدن با دانش‌آموز، مبنای سیاست آموزشی است.

در نظام آموزشی مبتنی بر جداسازی آموزشی و مدرسه با منطق جداسازی، دلهره ثبت‌نام در مدارس، معضلی برای کلیه خانواده‌هاست. بعضی از والدین با برخورداری تمکن مالی مدارس غیردولتی را برمی‌گزیند، پاره‌ای دیگر برای همین هدف با ریسک مالی اقتصاد خانواده به این هدف می‌رسند. بعضی از والدین واجد موقعیت اجتماعی و فرهنگی با اقبال به روش‌های تقویتی به نتایج آزمون مدارس تیزهوشان، فرهنگ، نمونه دولتی، رشد، دل می‌بندند. گروهی دیگر از والدین براساس پیشینه خانوادگی ایثارگری به مدارس شاهد رجوع می‌کنند. در مجموع جو روانی نارضایتی از ثبت‌نام هر ساله در فصل ثبت‌نام از خرداد تا پایان شهریور، یکی از مؤلفه‌های مأموریتی وزارت آموزش‌وپرورش و ادارات تابعه برای گره‌گشایی است.

این جو روانی به طور ضمنی و اعلام نشده بر این گره دلالت دارد که کیفیت مدارس در دسترس یعنی مدارس دولتی به میزان غیرقابل تحمل از نظر کیفیت آموزش، در سطحی متنازل، نسبت به سایر مدارس خاص، قرار دارد. درمقابل، در نظام آموزشی فراگیر و مدارس فراگیر هر دانش‌آموزی متعلق به مدرسه‌ای است که در جوار منزل وی قرار دارد. و اگر قرار باشد قلیلی از دانش‌آموزان به دلیل کیفیت ناکافی مدارس در تأمین نیاز ویژه، به مدرسه‌ای خاص رجوع کند، مدرسه محلی در دسترس مسئول آن است؛ نه خانواده. هر مدرسه‌ای براساس جغرافیای آموزشی، مسئول آموزش دانش‌آموزان مقطع موردنظر در آن حوزه جغرافیایی است.

بر پایه تحلیل کلان آموزش‌وپرورش کشورمان به لحاظ گسترش جداسازی‌های آموزشی و غفلت از فراگیرسازی به تحلیل و ارائه راهبردها و راهکارهای موارد مشخص از آسیب‌های مسلط می‌پردازیم. به واقع دلالت‌های اساسی مرتبط با رویکرد آموزش فراگیر و مدارس فراگیر در کشور ما کدامند؛ که اینک این دلالت‌ها با رویکردی جداسازی شده پی گرفته می‌شود.

  • کودکان با نیازهای ویژه آموزشی: کودکان با نیازهای ویژه آموزشی در نگاه سنتی با ملاحظات و تفاوت‌هایی به تقریب همان کودکان و دانش‌آموزان استثنایی می‌باشند. کودکان نیمه شنوا، ناشنوا، کودکان و دانش‌آموزان کم‌بینا و نابینا، دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی، دانش‌آموزان دارای مشکل جسمی حرکتی، دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری، دانش‌آموزان دارای دشواری‌های رفتاری و گفتاری، دانش‌آموزان دارای هوش بالا و سرآمد، بطور سنتی در منابع علمی گروه‌های کودکان و دانش‌آموزان استثنایی را تشکیل می‌دهند. کودکان با نیازهای ویژه در مقیاس گروه‌های مذکور، کودکان همین گروه‌ها را به همراه طیفی وسیع‌تر در نیازهای مذکور دربر می‌گیرند. به طور مثال کودکان و دانش‌آموزان با مشکل هوشی مرزی، و یا مشکل متوسط و ملایم بینایی و شنوایی نیز در طیف کودکان و دانش‌آموزان با نیازهای ویژه قرار می‌گیرند. براساس تعاریف جدید، کودکی محتمل است دارای نیاز ویژه در زمینه‌ای مثلاً هوشی و یا شنوایی باشد، که کودک با نیاز ویژه تعریف شود، لیکن، تعاریف کودک استثنایی او را شامل نشود. بر این اساس نیازهای ویژه طیفی وسیع‌تر از نیازهای کودکان و دانش‌آموزان استثنایی را دربر می‌گیرد. به علاوه، کودکان با فقر شدید، کودک کار، کودکان مهاجر از اقوام دیگر همانند مهاجرین افغان و کودکان ایرانی افغان‌تبار، کودکان دارای بیماری‌های خاص، کودک دارای مشکل موقت جسمی ناشی از تصادف و حوادث، دانش‌آموز دارای تجربه سوءاستفاده جنسی و امثال آن، کودکان و دانش‌آموزان با نیازهای ویژه تعریف می‌شوند؛ اگرچه در نگاه سنتی مشمول تعریف کودکان استثنایی نمی‌گردند. در این دلالت از بحث آموزش فراگیر، به موضوع نیازهای ویژه آموزشی با رعایت طیف وسیع از نیازهای ویژه و مرتبط با کودکان و دانش‌آموزان استثنایی، می‌پردازیم.

خاستگاه اصلی بحث آموزش‌وپرورش فراگیر به فراگیرسازی آموزشی نیازهای ویژه کودکان و دانش‌آموزان گروه‌های کودکان استثنایی، مربوط است. بطور سنتی و بدون بحث نظری پیرامون جداسازی و فراگیری، منطق مسلط در نظام آموزشی این گروه‌ها، جداسازی آموزشی و تشکیل مدارس خاص هرگروه از آن‌ها بوده است. تشکیل مدارس خاص افراد ناشنوا و تشکیل مدارس خاص کم‌توان ذهنی و یا نابینایی، رویه‌ای شایع در اغلب کشورهای جهان از جمله ایران بوده است. این نکته نیز شایان توجه است که در دوران جداسازی آموزشی کودکان و دانش‌آموزان استثنایی نیز بر اساس مباحثی نظری همانند تلفیق‌سازی، عادی‌سازی و تحلیل هرم جایگزینی آموزشی، مراتبی از آموزش‌وپرورش کودکان استثنایی در مدارس عادی نیز مورد توجه و سیاست‌گذاری بوده است. تفاوت رویکرد فراگیرسازی با مفاهیمی همانند عادی‌سازی و تلفیق آن است که به طور مثال رویکرد تلفیق براساس نیازهای اجتماعی کودکان استثنایی بنا شده بود. در حالیکه رویکرد فراگیر براساس نیازهای متقابل اجتماعی و مهارتی همزیستی کودکان با نیازهای ویژه و کودکان عادی بنا شده است.

آنچه در این نگاشت تنظیم شده است آن است که تجارب پیشین هرم جایگزینی آموزشی، برای تأمین نیازهای ویژه آموزشی این گروه‌های خاص، چه اقدامات و راهکارهایی وجود دارد:

  • فراگیرسازی کامل: در این راهکار بر پایه ارتقای کیفیت آموزشی مدارس در دسترس، کودکان با هر نیاز ویژه ذکر شده از آموزش در این مدارس برخوردار می‌گردند. این مرتبه از فراگیرسازی بر کیفیت خاص برنامه درسی، ضوابط و مقررات آموزشگاهی و به ویژه قابلیت‌های حرفه‌ای معلم، استوار است. در مدارس فراگیر کامل، کودکان کم‌توان ذهنی، کم‌شنوا، کم‌بینا، دارای مشکل جسمی حرکتی، اختلال خاص یادگیری، تیزهوش و سرآمد، حضور آموزشی دارند. مدرسه و کلاس در تأمین این نیازهای متفاوت واجد قابلیت عملکردی است. این نوع مدارس به رغم کیفیت کارآمد در مواجهه تأمین نیازهای ویژه و تأمین نیازها براساس تفاوت‌های دانش‌آموزان، متحمل است از فرصت کلاس مرجع یا کلاس منبع برخوردار باشند.
  • کلاس منبع در مدارس فراگیر: براساس این راهکار، از مرتبه فراگیرسازی، اندکی کاسته می‌شود. بر پایه این راهکار دانش‌آموزان با نیازهای ویژه، دانش‌آموز کلاس عادی در مدرسه عادی می‌باشند؛ با این تفاوت که ساعتی از هفته توسط معلم خاص و متخصص در کلاس منبع به تأمین نیاز خاص آموزشی، رفتاری، گفتاری، یادگیری مبادرت می‌گردد. براساس کثرت جمعیت دانش‌آموزی مدرسه و تعداد دانش‌آموز با نیاز ویژه تشکیل چند کلاس منبع با چند معلم متخصص در حیطه خاص مثلاً گفتاری و یا یادگیری، مورد بررسی است. این راهکار با توجه به شرایط مدارس ایرانی در روزهای پنج‌شنبه قابل سازمان‌دهی است.
  • معلم سیار در مدارس فراگیر: با طراز کلاس منبع در مدارس فراگیر از نظر سطح فراگیری، برابری می‌کند، با این تفاوت که این معلم مسئول سرویس‌دهی به چند دانش‌آموز با نیاز ویژه در چند مدرسه می‌باشد. معلم سیار و معلم منبع مسئول آموزش معلمان و آموزش اولیا به همراه دانش‌آموز با نیاز ویژه آموزشی، نیز می‌توانند، تعریف گردند. معلم سیار در نظام آموزشی کشور ما هم‌اکنون مورد بهره‌گیری است.
  • کلاس پاره‌وقت: در این راهکار نسبت جداسازی افزایش می‌یابد و دانش‌آموزان براساس نیاز خاص بطور مثال کم‌توانی ذهنی و یا هوش مرزی، دارای کلاس خاص در مدرسه عادی می‌باشند. کلاس پاره‌وقت غالباً برای دروس مشخصی تشکیل می‌شود. در این راهکار، فرصت تعاملی دانش‌آموزان عادی و نیاز ویژه به طور پاره‌قت وجود دارد.
  • کلاس تمام‌وقت در مدارس فراگیر: این راهکار نیز در مرتبه بالاتری از جداسازی قرار دارد. دانش‌آموزان با نیاز خاص بطور مثال کم‌شنوا، دارای کلاس مجزا و تمام‌وقت و معلم خاص و متخصص و احتمالاً روش‌ها و محتوای خاص آموزشی با مقررات کلاسی خاص، در مدرسه فراگیر و عادی است. فرصت تعاملی دانش‌آموز خاص با دانش‌آموزان عادی به لحاظ فرصت تعاملی و یادگیری مهارت‌های اجتماعی و شهروندی به ساعت زنگ تفریح، جابجایی در سرویس مدرسه، منحصر می‌شود. تا این مرتبه از راه‌ها که از فراگیرسازی کامل تا فراگیرسازی محدود را دربر می‌گیرد، مستلزم برخورداری مدرسه از مراتبی از کیفیت آموزشی است. در مرتبه فراگیرسازی کامل مستلزم مدارس با کیفیت بالا و در کلاس تمام‌وقت در مدرسه فراگیر، بطور نسبی در مدارس با کیفیتی پایین‌تر قابل دستیابی است.
  • جداسازی آموزشی با مدرسه خاص: در این راهکار با توجه به شرایط جمعیتی و آمار دانش‌آموزی مدرسه خاص یک گروه از کودکان و دانش‌آموزان بطور مثال کودکان کم‌توان ذهنی و یا مدرسه خاص گروه‌های مختلف کودکان استثنایی تشکیل می‌گردد. این راهکار می‌تواند بر پایه روش و منابع آموزشی خاص، ضوابط و مقررات آموزشگاهی خاص، معلم متخصص و فنی، نظام آموزشی خاص و مجزا و متفاوت، استوار باشد. این راهکار هم‌اکنون رویه اصلی آموزش‌وپرورش کشور ما را تشکیل می‌دهد.
  • جداسازی کامل؛ مدارس شبانه‌روزی: در این راهکار که به جداسازی کامل می‌تواند شناخته شود، به دلیل پراکندگی دانش‌آموزی و یا شدت معلولیت و نیاز ویژه، کودکان و دانش‌آموزان بطور شبانه‌روزی در مدرسه حضور دارند. این گروه از دانش‌آموزان محروم از فرصت‌های اجتماعی بطور وسیع، تلقی می‌گردند. این رویه در نظام آموزش‌وپرورش کودکان استثنایی کشور به طور محدود وجود دارد ولی در سازمان بهزیستی کشور روشی شایع‌تر می‌باشد.

در تحلیل موقعیت کنونی کشور ما، می‌توان گفت رویه شایع رویکرد جداسازی آموزشی با مدرسه خاص می‌باشد و به طور محدود و رو به افزایش از راهکار معلم سیار بهره گرفته می‌شود. آنچه در تحلیل کنونی موقعیت آموزش‌وپرورش کشور از نظر توجه به نیازهای ویژه آموزشی حائز اهمیت است آن‌که، بطور وسیع دانش‌آموزان با نیازهای ویژه رفتاری، یادگیری، گفتاری و هم‌چنین نقص شنوایی و بینایی ملایم و دانش‌آموزان با هوش مرزی در مدارس عادی حضور دارند که از هیچگونه خدمات و سرویس تشخیصی و مداخله آموزشی برخوردار نمی‌باشند. در کشور ما آمار تقریبی کودکان و دانش‌آموزان با نیاز ویژه در مدارس خاص جداسازی شده هفتاد هزار نفر و آمار تقریبی دانش‌آموزان با معلم سیار در مدارس فراگیر حدود پنجاه هزار نفر را دربر می‌گیرد. این در حالیست که گمانه‌های کارشناسی براساس شیوع‌شناسی نیازهای ویژه آموزشی در آمار جهانی و آمار ملی انحصاراً این گروه‌ها، را می‌توان از 10 تا 13 درصد برآورد داشت. بر این اساس، جمعیت دانش‌آموزی دارای نیازهای ویژه آموزشی مرتبط با این گروه‌ها، از 2/‏1 تا 6/‏1 میلیون دانش‌آموز را دربرمی‌گیرد. به بیان دیگر از 2/‏1 تا 6/‏1 میلیون دانش‌آموز در کشور ما دارای طیف وسیع نیاز ویژه شنوایی، بینایی، ذهنی، جسمی حرکتی، رفتاری، گفتاری، یادگیری، تیزهوشی، می‌باشند. این گروه از دانش‌آموزان همان‌هایی هستند که به تدریج در حاشیه قرار گرفته و در معرض حذف از فرآیند آموزشی کلاس و در معرض اخراج از مدرسه قرار دارند. یکی از ریشه‌های خشونت‌های اجتماعی و بهره‌کشی، را در این پدیده باید جستجو کرد.

 

  • نیاز ویژه مذهبی و دینی:

در کشورها اقلیت دینی مسیحی، یهودی، زرتشتی جمعیتی پایین اقلیت‌های دینی را تشکیل می‌دهند. پیروان آیین حضرت داوود یعنی منداییان اقلیتی کوچک در جنوب کشور می‌باشند. اقلیت مذهبی اهل‌سنت اصلی‌ترین و بزرگترین اقلیت مذهبی ایران را تشکیل می‌دهند که در استان‌های گلستان، سیستان و بلوچستان، کردستان و آذربایجان غربی دارای جمعیتی قابل توجه می‌باشند. گروه‌های فرقه‌ای همانند اهل حق در شهرهای صحنه، کرند، سر پل ذهاب بطور پراکنده حضور دارند.

توزیع جمعیتی اقلیت‌های دینی و مذهبی در کشور را با توجه به سیال شدن جمعیت و افزایش رو به رشد مهاجرت داخلی در سیاست‌گذاری آموزشی باید مورد مداقه قرار دارد. در شرایط کنونی شهرهای بزرگ و پرجمعیت کشور پراکندگی قابل توجه از اقلیت‌های مذهبی و دینی را در خود دارند. روند جابجایی و مهاجرت داخلی به شکلی است که اکنون کمتر شهری در کشور وجود دارد که متن خود به طور غیررسمی، اعلام نشده، جمعیتی خیلی کوچک از اقلیت مذهبی و دینی را در خود نداشته باشد. با ملاحظه این نکته که مهاجرین افغانی و ایرانیان افغان‌تبار بطور پراکنده در اغلب شهرهای کشور، به ویژه در حاشیه شهرهای بزرگ، حضور دارند، و بخشی از آن‌ها، مسلمان اهل‌سنت می‌باشند، چشم‌انداز کوتاه‌مدت آتی حضور افراد با اقلیت دینی و مذهبی در مدارس کشور را می‌توان پیش‌بینی کرد. اگرچه آمار رسمی از جمعیت اقلیت دینی و مذهبی بطور دقیق وجود ندارد و مطالعه‌ای جمعیت‌شناختی از توزیع آن‌ها در کشور پس از چند دهه مهاجرت داخلی، انجام نشده است، دور از ذهن نیست که گمان کنیم، جمعیتی بطور مثال 000/‏25 هزار دانش‌آموز اقلیت دینی و مذهبی در شهر بزرگی همانند تهران در مدارس حضور دارند. بر این اساس، بررسی جمعیتی و پراکندگی اقلیت‌های مذهبی و دینی در سراسر کشور؛ به ویژه حاشیه شهرهای بزرگ، ضروری است. بر این پایه، ملاحظه شرایط مذهبی مدارس را با فرض مهاجرت پایین در نیم قرن قبل نباید قرارداد و بر اساس شرایط جغرافیایی اقلیت‌های مذهبی و دینی در ایران قضاوت نمود؛ اگرچه تمرکز سنتی پراکندگی جمعیت اقلیت مذهبی و دینی در استان‌های مشخص و شهرهای معینی، کماکان پابرجاست. اما باید سهم عامل مهاجرت داخلی در چند دهه اخیر را در نظر داشت. در آموزش‌وپرورش کنونی کشورمان مدارس اقلیت دینی با مجوز خاص فعالیت دارند و در عین حال، حضور قلیلی از دانش‌آموزان اقلیت دینی در مدارس عمومی نیز مورد انتظار است. در مناطق پرجمعیت اقلیت‌های مذهبی اهل سنت اگرچه ضوابط مشخصی برای جداسازی آموزشی و تشکیل مدارس خاص اقلیت مذهبی در آن مناطق وجود ندارد، اما سنت جداسازی آموزشی در مناطق استان‌های گلستان، سیستان و بلوچستان، کردستان و آذربایجان غربی به ویژه در شهرهای با جمعیت اصلی اهل سنت، مورد انتظار است. مدارس خاص اهل سنت بدون تابلوی مشخص در ایران در این مناطق مورد انتظار است؛ در کنار آن، احتمال حضور دانش‌آموزان اهل سنت و شیعه در پاره‌ای از شهرها و روستاها بصورت جداسازی نشده نیز دور از انتظار نمی‌باشد.

مبنای بحث و ارائه راهکار عملی برای گسترش آموزش فراگیر مذهبی بر محوریت آموزش مذاهب اسلامی شیعه و اهل سنت قرار می‌دهیم و از سایر اقلیت‌ها صرف نظر نموده‌ایم. مبنای بحث از آموزش‌وپرورش فراگیر در روابط مذهب و ادیان یادگیری مهارت همزیستی مسالمت‌آمیز پیروان آنها در سرزمینی واحد است. بر این اساس، مدرسه محل فهم تفاوت در مذاهب و ادیان و احترام به تفاوت‌هاست. تجربه چنین تعاملی به جهت‌گیری آموزشی هدایت شده، یادگیری مهارت همزیستی مسالمت‌آمیز است. براین پایه مراتب راهکار به شرح می‌باشد.

1-2- آموزش فراگیر کامل: بر اساس این راهکار، مدارس دارای کارآمدی و کیفیت مناسب برای آموزش دانش‌آموزان با مذاهب مختلف اسلامی است و کلیه دانش‌آموزان در مدارس فراگیر مذهبی قرار می‌گیرند. بر این اساس به طور مثال در شهرستان گنبد اقلیت شیعی در مدارس اکثریت اهل سنت تحت آموزش درسی و کسب مهارت‌های شهروندی قرار می‌گیرد. بالعکس دانش‌آموزان اهل سنت به منزله اقلیت مذهبی بطور مثال در شهر گرگان در مدارس اکثریت شیعی تحت آموزش قرار می‌گیرند. تأمین نیازهای متفاوت آموزش مذهبی با ملاحظاتی است که به شرح آن مبادرت می‌کنیم. در آموزش دروس خاصی همانند آموزش دینی، هر مذهبی در کشور ما کتاب دینی خاص خود را دارد. در مدارسی که اقلیت اهل سنت است، در زنگ آموزش دینی دانش‌آموز اهل سنت اجباری به حضور در کلاس ندارد. کلاس منبع برای آموزش دینی ویژه اهل سنت در مدرسه در ساعتی خاص و با کتاب درسی خاص خود، قابل برنامه‌ریزی است. این برنامه‌ریزی در مدارس با تشکیل بخشی در ادارات آموزش‌وپرورش مناطق، امکان سازمان‌دهی کلاس درس تعلیمات دینی ویژه اهل سنت را فراهم می‌گردد. به همین صورت، کلاس منبع آموزش دینی ویژه شیعه در مناطق و مدارس با اکثریت اهل سنت، برای تأمین نیاز ویژه آموزش مذهبی، قابل سازماندهی مدرسه‌ای است. در این مرتبه از فراگیرسازی آموزشی مذهبی و سیاست آموزشی، والدین ترجیح می‌دهند به رغم تفاوت مذهبی فرزندانشان در مدرسه فراگیر به این لحاظ تحت آموزش و یادگیر مهارتی شهروندی همزیستی مسالمت‌آمیز بین‌المذاهب قرار دهند. بر این اساس، آموزش‌وپرورش مروج این سیاست است که مدارس در مناطق خاص با مذاهب مختلف اسلامی، بر اساس جداسازی مذهبی از سازمان‌دهی مدارس اجتناب شود. بر پایه این مرتبه از فراگیرسازی که برپایه ارتقای کیفیت مدارس مبتنی است، معلمان مدارس تحت آموزش‌های حرفه‌ای و مهارتی خاص قرار گرفته‌اند، می‌توانند نیازهای آموزشی خاص هر مذهب را مدنظر قرار دهند. در این حالت، موضوع سازمان‌دهی کلاس منبع موضوعیت ندارد.

2-2- کلاس منبع در مدارس فراگیر: بر اساس این راهکار از مرتبه فراگیرسازی اندکی کاسته می‌شود بر این پایه، دانش‌آموزان با شرایط مذهبی اقلیت با دانش‌آموزان با شرایط مذهبی اکثریت در مدرسه‌ای واحد با سیاست‌های خاصی و مناسبی به فعالیت آموزشی و کسب مهارت‌های شهروندی می‌پردازند. بطور مثال در منطقه‌ای اهل سنت‌نشین همانند زابل، برنامه‌ریزی درسی دروس خاص دینی برای دانش‌آموزان اقلیت شیعی قابل برنامه‌ریزی مدرسه‌ای و منطقه‌ای است. روزهای پنج‌شنبه با توجه به طرح تعطیلی پنج‌شنبه‌های مدارس به لحاظ تشکیل کلاس منبع قابل بررسی است.

3-2- معلم سیار در مدارس فراگیر: با طراز کلاس منبع در مدارس فراگیر از نظر سطح فراگیری برابری می‌کند؛ با این تفاوت که معلم سیار مسئول سرویس‌دهی به چند دانش با مذهب خاص در چند مدرسه است. معلم سیار و معلم منبع مسئول آموزش معلمان و آموزش اولیا به لحاظ نیاز ویژه آموزش مذهبی، می‌توانند مسئول واقع گردند.

4-2- جداسازی آموزشی با مدارس خاص هر مذهب: شایان ذکر است که راهکارهای کلاس پاره‌وقت و کلاس تمام وقت ویژه اقلیت مذهبی در مدارس عمومی به دلیل نیاز محدود قابل بررسی نمی‌باشند. اما تشکیل مدرسه ویژه اقلیت مذهبی در مناطق خاص اهل سنت‌نشین اگرچه ضوابط و آیین‌نامه خاصی ندارد لیکن به صورت رویه جاری رخ می‌دهد. به طور عملی بخش قابل ملاحظه‌ای از مدارس مناطق اهل سنت‌نشین کشور مدارس خاص آنهاست و اقلیت شیعی در این مدارس نیز حضور دارند. آنچه بدون سیاست‌گذاری خاص بطور عملی در کشور رخ می‌دهد، مدارس بطور عام مدارس اکثریت شیعی مفروض می‌شوند مگر در مدارس مناطق با اکثریت اهل سنت که مدارس خاص آنها برقرار می‌شود. در مدارس ویژه اهل سنت کتاب درسی تعلیمات دینی در کشور ما خاص آنهاست. سایر کتب درسی، مقررات و آیین‌نامه مدارس یکسان است.

در راهکارهای فراگیرسازی بر اساس نیازهای مذهبی فراگیرسازی کامل، کلاس منبع، معلم سیار و جداسازی آموزشی قابل بررسی می‌باشند و سایر مراتب امکانی رویکردها همانند مدارس شبانه‌روزی و کلاس پاره‌وقت با هدف تأمینی نیازهای آموزشی مذهبی، قابل بررسی نمی‌باشند. در این زمینه نیز رویکرد غالب در کشور ما جداسازی آموزشی برای هر مذهب می‌باشد. در مواردی که شرایط جمعیتی تشکیل مدرسه خاص را فراهم نمی‌کند، به ناچار و بدون اقبال به منطق آموزشی فراگیرسازی، کودکان و دانش‌آموزان با شرایط مذهبی خاص به منزله اقلیت در مدرسه عمومی حضور دارند. در این زمینه به اثر مهاجرت داخلی در به هم خوردن توزیع جمعیتی مناطق اقلیت‌نشین مذهبی و پراکنده بودن اقلیت مذهبی اهل سنت در سراسر کشور به ویژه شهرهای بزرگ، مورد غفلت برنامه‌ریزی آموزشی در کشور می‌باشد. به همین دلیل در شهرهای بزرگ کشور، اقلیت اهل سنت در مدارس حاضرند و غالباً بدون اینکه معرفی شده باشند با همان کتاب درسی تعلیمات دینی ملی که شیعی است، تحت آموزش قرار می‌گیرند. در کشور ما منطق آموزش فراگیر کامل مورد غفلت است. معلمان مدارس مورد آموزش قرار نگرفته‌اند که برای آموزش دینی دانش‌آموزان اهل سنت چگونه عمل نمایند. چگونه آنها از کتاب آموزش دینی ویژه اهل سنت بهره گیرند.

نکته اساسی دیگر آن است که رویکرد برنامه‌ریزی درسی درهم‌تنیده برای اهداف آموزشی دینی در سایر کتب درسی در طی دو دهه گذشته پی گرفته شد، نتیجه این رویکرد، تهیه محتوای آموزش مذهبی در سایر دروس به طور مثال علوم اجتماعی است. در پرتو آن، در دروسی غیر از تعلیمات دینی در مقاطع تحصیلی به احتمالی محتوای آموزشی انحصاری شیعی در کتب گنجانده شد. بر این اساس، کلیه کتب درسی به لحاظ ایجاد احتمالی حساسیت مذهبی در دروسی غیر از آموزش دینی، باید مورد بررسی و تحلیل محتوا قرار گیرند.

بر مبنای تحلیل نظام آموزشی کشور ما می‌توان مفروض دانست، اینکه کیفیت آموزش مدارس کشور ما به لحاظ آموزش مذهبی و آموزش مهارت شهروندی همزیستی بین مذاهب اسلامی در سطحی مناسب برای همه مذاهب اسلامی نمی‌باشد. لذا رویکرد مسلط نظام آموزشی کشور به این لحاظ جداسازی آموزشی برای مذاهب و ادیان می‌باشد. در صورتیکه سیاست ارتقای کیفیت آموزش مدارس در کشور در دستور کار قرار بگیرد؛ با افزایش ارتقای کیفیت به موازات امکان آموزش پیروان ادیان و مذاهب در مدارس فراگیر فراهم می‌گردد. در این صورت نه تنها امکان آموزش هر مذهب در کلیه مدارس فراهم می‌گردد بلکه آموزش فرزندان این سرزمین با مذاهب و ادیان مختلف در مدارس فراگیر، زمینه‌ای برای یادگیری مهارت‌های شهروندی همزیستی مسالمت‌آمیز آنها خواهد بود. بر این امر، لازم است سیاست فراگیرسازی نظام آموزشی برای مذاهب و ادیان در مسیر تدوین آیین‌نامه و ضوابط قرار گیرد و هم‌چنین کتب درسی به ویژه فعالیت‌های فرهنگی از این حیث مورد بازبینی قرار گیرد تا از احتمال مطالبی در کتب درسی و یا فعالیت فرهنگی مدارس که به تحریک خشونت‌های مذهبی منتهی می‌شود، اجتناب گردد. در این راستا، برگزاری مراسم دعای زیارت عاشورا در مدارسی که چند دانش‌آموز اهل سنت در شهری همانند تهران، حاضرند، جای بررسی ویژه دارد. به علاوه تا ارتقای کیفیت مدارس از این حیث- اصلاح کتب درسی و تدوین ضوابط و آموزش حرفه‌ای معلمان- لازم است در کشور ما از رویکردهای دیگر فراگیرسازی همانند کلاس منبع و یا معلم سیار ویژه اهل سنت و یا اقلیت ادیان و مذاهب، بهره گرفت. افزایش خشونت‌های مذهبی از جمله گسترش تروریزم مذهبی، دارای علل متفاوتی است، که افزایش جداسازی‌های آموزشی و عدم اقبال به آموزش فراگیر بین مذاهب و الزامات آن، یکی از ریشه تربیتی آن می‌باشد.

4- آموزش نیاز ویژه سلامت جنسی:

کودک و نوجوان در دوره آموزشی دبستان و متوسطه به آموزش‌هایی نیاز دارد تا در مسیر سلامت جنسی قرار گیرد. تنوعی از آسیب‌ها در این زمینه دانش‌آموزان را تهدید می‌کند. خودارضایی یا بازی با اندام جنسی در دوره کودکی، مسائل تغییرات جسمی و جنسی در دوره بلوغ، احتمال درگیر شدن وی به خودارضایی در این دوره، بهره‌کشی و آزار جنسی در دوره کودکی و نوجوانی توسط بزرگسالان، مهارت ناکارآمد در تعامل با جنس مخالف در دوره نوجوانی و آسیب‌های احتمالی در این دوره، احتمال ابتلا به آسیب‌های اجتماعی پیرامون مسائل جنسی و تاراج سرمایه جنسی، از جمله مسائلی است که در دوران مدرسه‌ای نیاز به آموزش ویژه دارد.

آموزش نیاز ویژه جنسی از جمله مسائل حساس در فرهنگ اسلامی ایرانی است که با درک و فهم آن باید برنامه‌ریزی آموزشی و درسی را در سرلوحه کار قرار دارد. با توجه به گسترش فناوری‌های اطلاعاتی و شبکه‌های اجتماعی در جهان کنونی و گسترش رو به رشد تعاملات اجتماعی واقعی و مجازی، گذار از تابو دانستن گفتگو و آموزش نیازهای ویژه جنسی، ضروری است.

آموزش نیاز ویژه جنسی از جمله مواردی است که روش مشخصی برای مواجهه با آن در نظام آموزشی و مدارس ما وجود ندارد. آیین‌نامه، دستورالعملی یا منبع آموزشی خاص برای بهره‌گیری در این زمینه، تدوین نشده است؛ مگر در فهم بلوغ جنسی و مسائل شرعی آن؛ در منابع آموزش مربیان پرورشی. در مجموع می‌توان رویکرد مسلط در نظام آموزشی کشور در آموزش نیاز ویژه جنسی را تابعیت از تابو تلقی کردن، گفتگو در این زمینه دانست. مدارس در صورت بروز مشکل حاد جنسی برای دانش‌آموزان دبیرستانی دچار سرگردانی می‌باشند. بطور مثال اگر دختر دانش‌آموزی به لغزش جنسی مبتلا شده و به سهولت به واگذاری خویش اقدام نماید؛ و یا آسیب همجنس‌خواهی را آزمون کند مدرسه چگونه با چنین مشکلی مواجه خواهد شد. اغلب در چنین مواقعی مدارس برای جلوگیری از گسترش این رفتار در دانش‌آموزان دیگر، به اخراج چنین دانش‌آموزی مبادرت می‌کنند و یا با تغافل به رها کردن مسئله مبادرت می‌ورزند. آنچه وجود دارد، فقدان برنامه آموزشی موردنیاز برای چنین نوجوانی است و فقدان آیین‌نامه و دستورالعملی که تکلیف مدرسه را روشن کند. به‌واقع آنچه ملاحظه می‌شود متنازل بودن کیفیت آموزشی مدرسه در مواجهه با چنین معضلی است ولی آنچه رخ می‌دهد به احتمال بیشتر محرومیت آموزشی است. این در حالی است که نوجوان دختر و یا پسر دبیرستانی در آغاز آزمون آسیب جنسی در تعامل با جنس مخالف و یا همجنس قرار داشته و اثربخشی مداخله، می‌تواند امیدبخش باشد.

برای تأمین نیاز ویژه آموزش جنسی در مدارس راهکارهای رویکرد فراگیرسازی آموزشی به شرح ذیل ارائه می‌شود:

1-4- فراگیری‌سازی کامل: این راهکار بر پایه ارتقای کیفیت آموزشی مدارس در دسترس مبتنی است. برای گسترش چنین رویکردی وزارت آموزش‌وپرورش در سطح ملی و استانی با تدارک بسته‌های آموزشی ویژه معلمان، ویژه مشاوران، ویژه مربیان پرورشی مدارس، ویژه آموزش والدین، به آموزش والدین و حسب مورد آموزش دانش‌آموزان متوسطه مبادرت می‌ورزند. مواجهه فعال مدارس در تأمین نیازهای ویژه آموزش جنسی والدین و دانش‌آموزان به منزله شاخصی از کیفیت آموزشی مدرسه تلقی می‌گردد. در صورتی‌که سطح کیفی مدرسه‌ای متنازل باشد، قابلیت حرفه‌ای مواجهه با این نیاز را نخواهد داشت؛ همسو با تابوگرایی مسائل جنسی را سرلوحه کنش سازمانی خود قرار خواهد داد و دانش‌آموزان دارای تجربه آسیب در مسائل جنسی را به حاشیه سوق خواهند داد و یا احیاناً در صورت حاد بودن مسئله، احتمال اخراج دانش‌آموز نیز مورد انتظار خواهد بود. راهکار مدارس فراگیر کامل بهره‌گیری از قابلیت درون مدرسه‌ای در جهت تأمین نیازهای والدینی و دانش‌آموزی آموزش جنسی می‌باشد.

2-4- کلینیک پشتیبان ضمیمه مدارس فراگیر: براساس این راهکار با ارتقای کیفیت آموزشی مدرسه فراگیر به موازات بهره‌گیری از بسته‌های آموزشی ویژه والدین و دانش‌آموزان مدرسه در موارد آسیب جنسی حاد با ارجاع دانش‌آموز و خانواده به کلینیک پشتیبان ضمیمه مدارس فراگیر، روند مداخله را توسط مشاور مدرسه پیگیری می‌نماید. براساس این راهکار از هر چند مدرسه، یک مدرسه دارای کلینیک پشتیبان، می‌باشد. این راهکار هم سطح با معلم سیار و کلاس منبع در مدارس فراگیر می‌باشد.

3-4- مدرسه جداسازی شده: تشکیل مدرسه ویژه دختران و پسران دارای مسائل حاد جنسی به‌طور مثال تن‌فروشی و یا هم‌جنس‌خواهی به‌طور تمام وقت و جداسازی این افراد با بقیه دانش‌آموزان بر این راهکار مبتنی است. مفروض چنین راهکاری جلوگیری از انتقال مشکل جنسی این دانش‌آموزان به سایر دانش‌آموزان و هم‌چنین ناتوانی مدرسه به‌لحاظ کیفیت در مواجهه کارآمد با این دسته از دانش‌آموزان است. پیامد سیاست جداسازی آموزشی دختران و پسران ویژه جنسی، برچسب‌زنی به این دانش‌آموزان و دشوار شدن برگشت آنها در متن زندگی عادی است. این راهکار برای مواقعی که اخراج این قبیل دانش‌آموزان مورد انتظار است، راهکاری قابل قبول‌تر است. اجرایی نبودن این راهکار به‌دلیل پراکندگی جمعیتی دانش‌آموزان ویژه جنسی، تشکیل مراکز شبانه‌روزی ویژه را تقویت خواهد کرد. تعامل درونی بین دانش‌آموزان در تشدید مشکل جنسی در چنین مراکزی، دور از انتظار نمی‌باشد.

تحلیل موقعیت آموزش‌وپرورش و مدارس کشور در زمینه تأمین نیاز ویژه جنسی نشان می‌دهد که هم‌اکنون مدارس ازنظر آموزش والدین و یا درصورت نیاز دانش‌آموزان برای ارتقای سلامت جنسی نسل عملکرد متنازلی دارند. آموزش متناسب برای پیشگیری از خودارضایی کودکان و ارتقای سلامت جنسی نوجوانان با تکیه بر ارتقای قابلیت‌های عملکردی معلمان، مشاوران، مربیان بهداشت، مربیان پرورشی در این زمینه حائز اهمیت است. اقبال به راهکار آموزش فراگیر و مدارس فراگیر نیاز ویژه جنسی با ارتقای کیفیت عملکرد عوامل مدرسه‌ای، راهکاری مناسب برای کشور است. بهره‌گیری از راهکار کلینیک پشتیبان برای موارد حاد نیز می‌تواند راهگشا باشد. بهره‌گیری از راهکار مدرسه ویژه و یا مدرسه شبانه‌روزی ویژه توصیه نمی‌گردد. آنچه در شرایط کنونی در این زمینه برای آموزش‌وپرورش کشور ما ضروری است، اولاً مواجهه فعال با سیاست‌گذاری آموزشی ویژه نیاز جنسی است، ثانیاً پیش‌بینی آیین‌نامه‌ای است، که از اخراج دانش‌آموزان دارای مشکل جنسی حاد، جلوگیری گردد.

5- آموزش ویژه طبقه اجتماعی خاص: نگرش به کیفیت آموزشی مدارس دولتی در دسترس در نزد والدین و مسئولان کشور و طبقات متمکن جامعه نگرشی مثبت نمی‌باشد و تلقی آن است که مدارس دولتی در دسترس از کیفیت حداقل مقبول برخوردار نمی‌باشند. به همین مبنا اقبال والدین به فراخور توانایی اقتصادی به مدارس غیردولتی و نیمه‌ غیردولتی، رو به فزونی است. منظور از مدارس نیمه غیردولتی مدارس دولتی با مشارکت مالی مردمی همانند مدارس هیأت امنایی، فرهنگ و ماده 88، می‌باشد. تلقی از کیفیت متنازل مدارس دولتی در دسترس به حدی است که خانواده‌های نه تنها با تمکن مالی بلکه خانواده‌هایی با تسهیلات، صرفه‌جویی و جابجایی منابع مالی از دغدغه حضور فرزند در مدارس دولتی در دسترس، اجتناب می‌کنند. به‌هم‌خوردگی فضای درونی والدینی در فصل ثبت نام و سرگردانی ناشی از آن، معرف این واقعیت است.

انواع مدارس دولتی و نیمه غیردولتی هر یک به فراخور شرایط براساس قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی، هیأت دولت و یا شورای عالی آموزش و پررش به وجود آمده‌اند. والدین نیز برای فرار از کیفیت متنازل مدارس دولتی در دسترس و دستیابی به آموزش با کیفیت متناسب‌تر، این مدارس را ترجیح می‌دهند. آنچه در سیاست ملی آموزش‌وپرورش واجد اهمیت وافری است آن که حاکمیت و دولت موظفند آموزش با کیفیت را با فرصت برابر برای همه دانش‌آموزان فراهم نماید. توزیع آموزش با کیفیت متنوع و با فرصت نابرابر در آحاد دانش‌آموزان و نسل آینده، به تحقیر طبقات پایینی جامعه منتهی می‌شود. این وضعیت یکی از منابع توجیه‌کننده خشونت‌های نسلی در آینده خواهد بود.

براین اساس درصورتی که مسئله آموزش‌وپرورش در کشور به مسئله‌ای ملی تبدیل شود؛ زمینه ارتقای کیفیت مدارس در دسترس به‌طور عملی فراهم گردد، می‌توان شاهد بهبود و ارتقای نسبی مدارس دولتی در دسترس را فراهم ساخت. بر این اساس، فضای روانی و نگرشی جامعه نسبت به کیفیت مدارس در دسترس بهبود یافته و نسبتی از دغدغه والدینی فصل ثبت نام کاسته می‌شود. در این حالت، تنوع دانش‌آموزان از طبقات اجتماعی مدارس دولتی در دسترس افزایش یافته و مهارت‌های اجتماعی شهروندی زندگی طبقات مختلف با یکدیگر ارتقا یافته، زمینه برای کاهش خشونت اجتماعی و یادگیری مهارت‌های همزیستی نسلی فراهم می‌گردد.

از نظر این نگاشت، شاخص ساده بهبود کیفیت مدارس دولتی در دسترس، کاهش دغدغه ثبت نام والدین و حذف تدریجی مدارس نیمه‌دولتی و یا شاید تبدیل کلیه مدارس در دسترس به ساختاری کمابیش مشابه مدارس نیمه‌غیردولتی خواهد بود. آنچه در شرایط کنونی واقعیت دارد، این است که نوع مدرسه، دغدغه همه خانواده‌هاست؛ چه خانواده‌هایی که به‌طور نسبی امکان دسترسی به نوع با کیفیت‌تر مدارس را دارند و چه خانواده‌هایی که به‌دلیل ناتوانی در این امر، با حسرت به محیط مسئله می‌نگرند.

آموزش فراگیر و مدرسه فراگیر در تلقی از آموزش‌وپرورش طبقات اجتماعی مختلف این رهنمود را ارائه می‌کند که فرزندان طبقات متنوع اقتصادی و اجتماعی در مدرسه فراگیر در دسترس تحت آموزش قرار گیرند. در این مدارس، فرزندان طبقات مختلف اجتماعی، مهارت‌های اجتماعی و شهروندی مورد نیاز آینده برای همزیستی مسالمت‌آمیز طبقات مختلف را فرامی‌گیرند. بر این اساس، مبنای مأموریت حاکمیتی و دولتی، گسترش مدارس دولتی در دسترس با کیفیت و تحقق فرصت برابر برای همه است.

در این راستا، ادامه فعالیت مدارس غیردولتی مورد دغدغه و یا سؤال این یادداشت نمی‌باشد، بلکه سیاست پیشنهادی اقبال به ارتقای کیفیت مدارس دولتی در دسترس به‌منظور کاهش دغدغه ملی برای دستیابی به آموزش با کیفیت و فرصت برابر برای همه است؛ به‌نحوی که نسبتی از جمعیت دانش‌آموزی از آموزش در مدارس غیردولتی برخوردار باشند لیکن حضور فرزندان سایر طبقات اجتماعی در مدارس دولتی در دسترس به احساس حقارت خانوادگی منتهی نگردد. به علاوه ما در نگاه به آموزش فرزندان بر پایه تفاوت‌های طبقاتی و سطوح، راهکارهایی پیشنهاد ننمودیم بلکه به تحلیل پیامد جداسازی براساس طبقه اجتماعی و اقتصادی مبادرت نمودیم.

6- آموزش فرزندان ایثارگران: در دهه شصت و دوره جنگ تحمیلی و با افزایش قابل توجه تعداد فرزندان شهدا و جانبازان دفاع مقدس و با فرمان امام راحل(ره) مبنی بر توجه و خدمت ویژه فرهنگی و آموزشی به فرزندان شاهد، مدارس شاهد در سراسر کشور تشکیل گردید. اینکه مبنای ارائه خدمت اضافی، جبرانی و ویژه آموزشی به فرزندان شاهد با چه توجیهی به تشیکل مدارس شاهد منتهی شده است، در آن زمان چندان مورد توجه نبوده است. به واقع در آن زمان این سؤال که راهی مناسب‌تر و کارآمدتر از تشکیل مدارس ویژه شاهد وجود دارد یا خیر، چندان قوت کارشناسی نداشت. در زمان تشکیل این مدارس در ایران، زمزمه‌های آموزش‌وپرورش فراگیر در مراکز علمی کشورهای پیشرو در کیفیت آموزش در جریان بوده و هنوز تفاوت کارکردی آموزش فراگیر و آموزش جداسازی به‌صورت همه‌جانبه، جهان‌گیر نشده بود.

در نیمه دوم دهه هفتاد در وزارت آموزش‌وپرورش فلسفه وجودی مدارس شاهد به دلیل کاهش قابل ملاحظه جمعیت دانش‌آموزی فرزندان شاهد و ایثارگر در دستور کار و بررسی قرار گرفت. در آن دوره تداوم فعالیت این مدارس در مقابل تعطیلی آن مورد نظر نهایی مسئولان وزارت آموزش‌وپرورش و بنیاد شهید، قرار گرفت.

به‌زعم این نگاشت، تداوم فعالیت مدارس شاهد، برای ادامه خدمات به فرزندان و نوادگان شهدا و ایثارگران در دغدغه والدین دانش‌آموزان ذی‌نفوذ نسبت به کیفیت آموزش مدارس در دسترس، ریشه دارد. والدین متدین، ایثارگر، رزمنده دوران دفاع مقدس، بسیجیان و مقامات محلی برای رهایی از چالش کیفیت متنازل مدارس دولتی در دسترس از حامیان تداوم فعالیت این مدارس می‌باشند. غالب این والدین از تمکن کافی برای دریافت خدمات از مدارس غیردولتی برخوردار نمی‌باشند. برای دسته‌ای دیگر از والدین، این مدارس در شأن مدارس نیمه غیردولتی است.

باعنایت به اینکه بنیاد شهید و وزارت آموزش‌وپرورش براساس قوانین و آئین‌نامه‌های جاری کشور ملزم به ارائه خدمات ویژه و اضافی آموزشی به گروهی از دانش‌آموزان مشمول این قانون می‌باشند، ادامه بحث را به ارائه راهکار برای این دسته از دانش‌آموزان مبادرت می‌ورزیم.

باتوجه به کاهش شدید جمعیت دانش‌آموزان مشمول قانون و آئین‌نامه‌های خاص فرزندان شاهد و ایثارگر، ادامه فعالیت مدارس جداسازی شده شاهد نه تنها توجیه اقتصادی و مدیریتی ندارد بلکه به دلیل پیامدهای جداسازی مورد بحث این نگاشت، دارای دلیل علمی آموزشی نیز نمی‌باشد. بر این مبنا، راه‌حل حذف این مدارس را باید در ارتقای کیفیت مدارس دولتی در دسترس با همراه کاهش فشار والدینی دانست که از این مدارس به جای مدارس غیردولتی، بهره می‌گیرند. بر این مبنا، تا تداوم وضعیت کنونی کیفیت متنازل مدارس دولتی در دسترس، شاهد فشار اجتماعی برای ادامه فعالیت مدارس شاهد نیز خواهیم بود. آموزش فراگیر برای ارتقای مهارت‌های آموزشی و مهارت‌های اجتماعی شهروندی فرزندان مشمول این قانون کارآمدی مؤثر خواهد داشت. رویکرد فراگیری کامل آموزشی فرزندان مشمول قانون شاهد و ایثارگران با دیگر همسالان محله خویش، مؤثرین راهکار است. این راهکار مستلزم ارتقای مهارت‌های معلم، مشاور، مربیان پرورشی است. تا زمان حصول اطمینان از کیفیت آموزشی مدارس دولتی در دسترس راهکارهای دیگر پیرامون ترمیم رویکرد فراگیر و اجتناب از رویکرد جداسازی متعارف، پیشنهاد می‌گردد. بر این منظور راهکار معلم سیار، معلم خانگی و مشاوره با متخصصان در کلینیک‌های خصوصی ازجمله راهکارهای قابل بررسی است.

7- آموزش ویژه تیزهوشان: آنچه به صورت مدارس جداسازی شده دانش‌آموزان تیزهوش در مدارس تیزهوشان وابسته به سازمان‌های استعدادهای درخشان قرار دارند در این بحث قرار می‌گیرند. مدارس جداسازی شده با عنوان‌های مدارس نمونه دولتی و مدارس رشد که در کشور ما به موازات فعالیت مدارس شاهد فعالیت می‌کنند، نیز در این دسته مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند. ریشه تشکیل مدارس رشد و نمونه دولتی را تا حدی می‌توان واکنشی دانست که شاید رقابت با مدارس تیزهوشان به وجود آمده‌اند. ریشه جداسازی‌های آموزشی با عناوین مذکور مبنی بر افزایش جذب تعداد نسبتاً بیشتری از دانش‌آموزان در این مدارس و افزایش تقاضا برای افزایش تعداد مدارس ویژه استعدادهای درخشان را باید در کیفیت مدارس دولتی در دسترس، جستجو کرد. مبنای این نگاشت مخالفت با فلسفه وجودی مدارس ویژه استعدادهای درخشان نمی‌باشد، بلکه سؤال پایه آن است، چرا با افزایش تقاضا برای افزایش ظرفیت این قبیل مدارس، مواجه می‌باشیم.

سؤال پایه این است، چرا قبل از برگزاری آزمون تیزهوشان و آزمون مدارس نمونه دولتی و رشد، والدین با پیش‌بینی کلاس‌های تقویتی و کنکور، به انتظار احراز شایستگی هوشی فرزندان خود می‌نشینند.

ریشه جو روانی موجود در جامعه والدینی برای احراز هوشمندی فرزند و برخورداری از مدارس خاص تیزهوشان، چیست؟ آیا این جو روانی در فصل ثبت‌نام دغدغه‌ها و اضطراب والدینی برای حصول موفقیت در ثبت‌نام در مدارس خاصی را افزایش نمی‌دهد؟ در یک نگاه سه دهه‌ای به نگرش والدینی به تنوع مدرسه‌ای، آیا نگرش والدین به کیفیت مدارس در دسترس را متنازل نشان نمی‌دهد. آیا محوریت و پایه این مسأله، آن نیست که فرصت‌های نابرابر به شکل غیرقابل تحمل در نظام آموزشی پراکنده شده و هر خانواده‌ای احساس وظیفه می‌کند به فرصت برتر و کیفیت بالاتر برای فرزندش دست یابد.

مبنای این یادداشت این است که در سطح ملی نیاز به مدرسه خاص تیزهوشان باید به یک نیاز واقعی، هدایت شده و محدود منتهی شود تا سرمایه سرآمدی، کارکرد سرمایه‌ای ملی داشته باشد. بر این مبنا، سیاست ارتقای کیفیت آموزشی مدارس در دسترس سرلوحه قرار گیرد. به موازات ارتقای کیفیت مدارس دولتی در دسترس و کاهش تقاضای مدرسه خاص به تدریج امکان حذف مدارس نمونه دولتی و رشد فراهم می‌گردد. در صورتی که امکان ارتقای کیفیت مدارس دولتی در دسترس فراهم نشود، فشار والدینی برای جلوگیری حذف مدارس رشد و نمونه دولتی و یا کاهش جمعیت دانش‌آموزی مدارس تیزهوشان را شاهد خواهیم بود. این دسته از فشار والدینی از پشتیبانی سیاسی نهادهای اجرایی و کانون‌های قدرت نیز برخوردار است.

آنچه به لحاظ راهکاری در برخورداری ملی از استعدادهای درخشان اهمیت دارد، برخورداری این گروه از دانش‌آموزان از رویکرد فراگیر کامل است. براساس رویکرد فراگیر کامل، مدرسه با کیفیت با ارتقای مهارت حرفه‌ای معلمان و مشاوران و اصلاح ضوابط مدرسه‌ای، زمینه‌های نیاز ویژه تیزهوشی را مورد حمایت قرار می‌دهد. به میزانی که سطح کیفی مدرسه دچار نقصان شود، باید با تقلیل از نسبت فراگیر به تأمینی پشتیبانی خاص اقدام نمود. استفاده از پژوهش‌‌سراهای موجود، برنامه‌ریزی برای پنج‌شنبه‌های پاره‌ای از مدارس پیش‌بینی شده، و هم‌چنین انتخاب مدرسه مرکزی برای تأمین این نیاز ویژه، ازجمله راهکارهاست. براین مبنا، به موازات ارتقای کیفیت مدارس دولتی در دسترس، برای افزایش بهره‌گیری از راهکار فراگیری‌سازی آموزشی دانش‌آموزان تیزهوش و سرآمد در هم مدرسه‌ای بودن به همسالان و هم‌محله‌ای خویش، به اقدامات جبرانی و اضافی دیگری نیز مبادرت ورزید؛ بهره‌گیری از پژوهش‌سراهای موجود، برنامه‌ریزی فعال‌سازی برای بهره‌گیری از ظرفیت پنج‌شنبه‌های مدارس و تشکیل مدرسه مرکزی از جمله این راهکارهاست.

8- آموزش دانش‌آموزان افغانی و ایرانیان افغانی‌تبار: نزدیک به دو میلیون افغانی مهاجر در ایران زندگی می‌کنند. در طی دوران نزدیک به چهار دهه تردد و یا مهاجرت افغانی‌ها به ایران، عده‌ای از آنها هم‌اکنون در ایران دارای اقامت دائم می‌باشند و به نوعی شهروند این کشور محسوب می‌شوند. از نتایج حضور درازمدت آنها در ایران ازدواج آنها با اتباع ایرانی و هم‌چنین تولد نسل بعدی در ایران است. بر این اساس علاوه بر اقامت دائم پاره‌ای از افغانی‌ها در ایران، شاهد حضور جمعیتی به نام ایرانیان افغان‌تبار نیز می‌باشیم.

جمعیت افغانی‌ها در ایران در سراسر کشور پراکنده، می‌باشند. در حاشیه بعضی از شهرهای بزرگ ازجمله شهر تهران و شهرستان‌های استان تهران، صدها هزار افغانی زندگی می‌کنند. آنچه درباره نگرش نسل بومی به مهاجرین در پاره‌ای از کشورهای جهان از جمله کشورهای اروپایی و امریکا وجود دارد و به چالش ملی تبدیل شده است، همین نگرش و به احتمالی با شدت عمیق‌تر نسبت به مهاجرین افغان در ایران وجود دارد. نگرش منفی ایرانیان به مهاجرین افغان به همراه شیوع پاره‌ای از خشونت‌های مهاجرین افغان نسبت به بومیان ایرانی، هم‌اکنون یکی از چالش‌های بومی است. اگرچه در ایران جمعیت محدودی از مهاجرین عراقی نیز زندگی می‌کنند، لیکن ثقل نگرش منفی ایرانیان به مهاجرین، معطوف به مهاجرین افغانی است.

اصلاح نگرش ایرانیان نسبت به مهاجرین افغانی جهت یادگیری مهارت همزیستی با هم‌نوعان، امری ضروری است. از این حیث اگرچه مهاجرت اتباع افغانی به ایران از ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی قابل بررسی است، لیکن به لحاظ یادگیری مهارت شهروندی برای ایرانیان با حضور مهاجرین افغان می‌تواند، فرصت تلقی گردد. قبول آموزش با کیفیت و اعطای فرصتی برابر به فرزندان مهاجرین واجد اقامت دائم و ایرانیان افغانی‌تبار، و مروز ذهنی ضرورت این مفهوم، شاخصی از بلوغ ملی در فهم حقوق شهروندی است. براین اساس، آموزش فراگیر این گروه از دانش‌آموزان در برخورداری از آموزش با کیفیت با فرصت برابر با همسالان در مدارس فراگیر در دسترس، راهکاری ملی برای ارتقای نظام آموزش کشور می‌باشد. در این چارچوب ضرورت آموزش معلمان و کارکنان مدرسه و آموزش والدین به لحاظ ارتقای فهم نوع‌دوستانه حائز اهمیت می‌باشد. کاستی در این امر، به منزله یکی از عوامل زمینه‌ای و تربیتی برای افزایش خشونت، خواهد بود. براین اساس راهکار کارآمد آموزش فراگیری کامل دانش‌آموزان سن مدرسه‌ای افغانی مقیم و ایرانیان افغانی‌تبار در مدارس دولتی در دسترس، می‌باشد. در سال‌های اخیر در اندک مواردی در بعضی از شهرها، جداسازی آموزشی دانش‌آموزان افغانی در مدرسه خاص در دستور کار قرار گرفته شده بود، که به تدریج بر تعداد مدارس خاص اتباع افغان در ایران افزوده شد. بر مبنای دیدگاه این نگاشت، جداسازی آموزشی دانش‌آموزان افغانی در مدارس خاص می‌تواند یکی از عوامل شکل دهنده خشونت‌ها و احیاناً تروریزم، باشد. بر این اساس، در دیدگاه این نگاشت، تنها راهکار قابل بررسی فراگیرسازی کامل، پیشنهاد می‌گردد.

9ـ تفکیک جنسیتی: در ایران اگرچه اصل تفکیک جنسیتی در مدارس فاقد قانون و یا آیین‌نامه مصوب می‌باشد، اما به صورت سنت سازمانی از دیرباز، تفکیک جنسیتی مدارس وجود داشته است. این رویه از آغاز تشکیل مدارس جدید در صورت وجود جمعیت دانش‌آموزی کافی و معلمان مورد نیاز، اعمال شده است. این مبحث اکنون در مورد مراکز آموزش عالی کشور نیز در جریان است. اگرچه ارزیابی قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات راه‌اندازی مدارس دوجنسیتی، می‌تواند ابعاد متنوعی از مباحث را نشان دهد، لیکن بحث مدارس فراگیر دوجنسیتی در دسترس فاقد زمینه ملی سیاستگذاری است. در این راستا چند نکته برای تداوم فعالیت مدارس دولتی در دسترس تک جنسیتی جهت مداقه مطرح می‌گردد. نکته اول اینکه، به صورت قانون و یا آئین‌نامه مشخص، باید اعلام شود که تفکیک جنسیتی از چه پایه‌ای آغاز و تا چه پایه‌ای از دبیرستان و یا دانشگاه، رواج خواهد داشت. نکته دوم فرصت محدود و برنامه‌ریزی شده مدرسه‌ای برای تعامل اجتماعی و یادگیری مهارت بین دو جنس کدام است. بر این اساس، این سؤال محل مداقه است، که آیا با تکیه بر جداسازی کامل آموزش تک‌جنسیتی، مسئولیت یادگیری مهارت تعاملی بین دوجنس به جامعه، خانواده‌ها و رسانه واگذار می‌گردد. در نگاه مسلط، انحصاراً ایجاد فرصت تعاملی در مدرسه برای دو جنس مخاطره‌آمیز است.

می‌دانیم که پاسخ این سؤالات، تحت تأثیر کیفیت آموزشی مدارس دولتی در دسترس، خواهد بود. بر این اساس، راهکار پیشنهادی بر جداسازی و نه جداسازی کامل مدارس دولتی در دسترس، مبتنی است. محدود فرصتی تعاملی بین دو جنس در محیط مدرسه‌ای، موضوعی است که باید مورد بررسی کارشناسی بیشتر قرار گیرد.

 

 

منابع

  1. محب حسینی، محدثه. آموزش 2030؛ ابزار اساسی برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار 2030. سایت یونسکو، دسترسی خرداد 96.
  2. نصیری قیداری، سعدالله. نامه به آقای حسن رحیم‌پور ازغدی. دسترسی سایت یونسکو، خرداد 96.
  3. محب حسینی. محدثه. راهبرد میان مدت 2021-2014 یونسکو در زمینه آموزشی. دسترسی سایت یونسکو، خرداد 96.
  4. رحیم پور ازغدی. طبق سند 2030 مستشاران خارجی باید بر آموزش‌وپرورش ایران نظارت کنند. سایت نسیم، اسفند 95.
  5. گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر. سند 2030 یونسکو چیست؟ پیرامون سخنرانی مقام معظم رهبری در دیدار با معلمان. 17/‏2/‏
  6. گزارش خبرگزاری تسنیم. سند آموزش 2030 چیست؟ دسترسی 17/‏2/‏96
  7. کچوئیان، حسین. سخنرانی در مورد 2030. رجانیوز، دسترسی خرداد 96.
  8. گزارش سایت انتخاب. سخنان امام جمعه مشهد در مورد 2030. دسترسی خرداد 96.
  9. گزارش سایت تسنیم. سخنان امام جمعه اصفهان آقای میردامادی در مورد 2030، دسترسی خرداد 96.
  10. گزارش سرویس اجتماعی فردا. چند نکته درباره سند 2030. دسترسی 17/‏2/‏
  11. دفتر مطالعات فرهنگی سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها. جدول مغایرت‌های سند آموزشی 2030 با اسناد بالادستی و قوانین و مقررات داخلی. خرداد 96.
  12. پیروز نیک، مهرناز. بیانیه اینچئون و چارچوب عمل برای اجرای هدف چهارم توسعه پایدار. سایت یونسکو. دسترسی خرداد 96.
  13. یادداشت مهمان. تعهدات و تناقضات در سند 2030، کیهان، 20/‏3/‏96
  14. سند ملی 2030 تدوین شده در دفتر یونسکو در ایران: به سوی آموزش و یادگیری مادام‌العمر با کیفیت، برابر و فراگیر. سایت یونسکو، آذر 95.
  15. سعیدی، ابوالفضل. پرونده‌ای باز در مورد آموزش‌وپرورش فراگیر. پژوهشکده کودکان استثنایی. 1383.
  16. کاکوجویباری، علی اصغر. آموزش‌وپرورش آینده: آموزش‌وپرورش فراگیر (ج 2)، پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش، 1384.
  17. کاکوجویباری، علی اصغر و همکاران. مبانی فلسفی آموزش‌وپرورش فراگیر. پژوهشکده کودکان استثنایی 1381.
  18. کاکوجویباری، علی اصغر و همکاران. واقعیت‌ها و چشم‌اندازهای نظام آموزش‌وپرورش ویژه. فصلنامه علمی ـ پژوهشی کودکان استثنایی، پژوهشکده کودکان استثنایی، شماره 3، پاییز 1387.
  19. مکوند حسینی، شاهرخ. آموزش‌وپرورش کودکان با نیازهای ویژه. تهران، انتشارات رشد، 1381.
  20. سایت دانشگاه مذاهب اسلانی، دسترسی 22/‏3/‏96
  21. دلوار، ژاک. ترجمه: سیدفرهاد افتخارزاده. آموزش برای قرن بیست و یکم، انتشارات عابد، 1380. ص 425

 

دکتر علی اصغر کاکوجویباری

دانشیار روانشناسی پیام‌نور

شهریور 1396

نویسنده: مدیریت سایت

اشتراک گذاری این نوشته

5,281 دیدگاه

  63. sdfdgfdh

    22/03/27

    https://www.kaskus.co.id/thread/623f6e07bc389c290946afec/dytrujty-cfbgfjuyh-vnmhjl/

    https://www.kaskus.co.id/thread/623f737e6e7614722c3765a2/awferyrth/?ref=threadlist-35&med=thread_list

    https://www.kaskus.co.id/thread/623f737e6e7614722c3765a2/awferyrth/

    http://joibari.com/2016/10/04/%d8%b2%d8%a8%d8%a7%d9%86-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%b4%db%8c%d9%88%d9%87-%d8%b7%d8%a8%db%8c%d8%b9%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d9%86-%d8%af%da%86/#comment-2353

    https://pastebin.com/8PVHavz3

    https://ctftime.org/task/19407/

    https://www.kaskus.co.id/thread/623f6ebe4c1db9477f72f984/awreetti-vcchjyulk-vghjhgkli/

    https://www.kaskus.co.id/thread/623f7314d2fbba3c825b61d1/anmda-panda-gore-jaaa-ree-tumg/

    https://www.guilded.gg/adsetgfuyik/overview/news/9loqrLoy

    https://controlc.com/c42e9758

    https://rextester.com/EFWR24459

    https://pastebin.com/YnYm15dp

    https://taylorhicks.ning.com/photo/aweryt6-hftyiuoi8-vchuyol

    http://joibari.com/2016/10/04/%d8%b2%d8%a8%d8%a7%d9%86-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%b4%db%8c%d9%88%d9%87-%d8%b7%d8%a8%db%8c%d8%b9%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d9%86-%d8%af%da%86/#comment-2352

    https://ctftime.org/task/19497/

    https://www.guilded.gg/adsetgfuyik/groups/VzBlj9eD/channels/eaf7f0e4-5ca6-4048-9c6d-a45a79d627fb/

    https://www.guilded.gg/qw335rt46y5u/groups/xdVpmnx3/channels/90f46d0e-82c8-43a4-9c35-25441b2628aa/

    https://www.pastery.net/gxhbpw/

    https://www.dancehalldatabase.com/forum/Dancehall-Reggae/wertr5u67y-vchuli/fe9de7041388eb8ed9ed759a00b3809c/22062

    https://m.mydigoo.com/forums-topicdetail-437911.html

    https://challonge.com/1ckoc8k3?show_tk_instructions=false

    https://challonge.com/1ckoc8k3

    https://paiza.io/projects/9ug0bXnXBkGFfnWA-krWtg?language=php

    https://caribbeanfever.com/photo/albums/aweryt6-hftyiuoi8-vchuyol

    https://cookka.cookpad-blog.jp/articles/703652

    https://paiza.io/projects/j2fa5k3N4vkmXow0dpDTZQ?language=php

    https://ideone.com/QdJYDr

    http://cpp.sh/3sqdp

    https://paste2.org/5mICD8Ht

    https://ctftime.org/task/19569/

    https://ctftime.org/task/19462/

    https://ideone.com/EIAQ8n

    https://paste.gnome.org/p4a45e5hn

    http://ptits.net/boards/t/69987/erfeyhur-cxytuuj.aspx

    https://pasteio.com/xPFagEAvRo3n

    https://www.guilded.gg/qw335rt46y5u/overview/news/JRNm05Ay

    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/aweryt6-hftyiuoi8-vchuyol

    https://m.mydigoo.com/forums-topicdetail-437912.html

    https://www.bankier.pl/forum/temat_retui7vv-bfjyo,53718407.html

    http://cpp.sh/46plw
    https://hodukha.tumblr.com/post/679817646681833472/erw4yui-xcgtyiku-cxfgyk

    https://pastelink.net/z1sgduyz

    https://www.bankier.pl/forum/temat_rtytiuyol-fgjyuil-oi,53718399.html

    https://cookka.cookpad-blog.jp/articles/703651

    http://joibari.com/2016/10/04/%d8%b2%d8%a8%d8%a7%d9%86-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%b4%db%8c%d9%88%d9%87-%d8%b7%d8%a8%db%8c%d8%b9%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d9%86-%d8%af%da%86/#comment-2351

    پاسخ دادن
    • doopayBep

      23/05/04

      propecia ireland Dyes are emitted into wastewaters from various industrial branches, mainly from the dye manufacturing and textile finishing and also from food colouring, cosmetics, paper and carpet industries 2, 3

      پاسخ دادن
  117. sdfvgbfwsx

    22/04/10

    https://www.lythamhall.org.uk/profile/oktagon-32-petr-knize-david-kozma-zive-online-9-dubna-2k22/profile
    https://www.lythamhall.org.uk/profile/treamslive-ryan-garcia-v-emmanuel-tagoe-live-on-boxing-9-april-2022/profile
    https://www.f4b-initiative.net/profile/treamslive-ryan-garcia-v-emmanuel-tagoe-live-on-boxing-9-april-2022/profile
    https://www.lythamhall.org.uk/profile/ryan-garcia-vs-emmanuel-tagoe-score/profile
    https://www.f4b-initiative.net/profile/ryan-garcia-vs-emmanuel-tagoe-score/profile
    https://www.f4b-initiative.net/profile/watch-ryan-garcia-vs-emmanuel-tagoe-live-broadcast-free-on-9-april-2022/profile
    https://www.lythamhall.org.uk/profile/watch-ryan-garcia-vs-emmanuel-tagoe-live-broadcast-free-on-9-april-2022/profile
    https://www.f4b-initiative.net/profile/ryan-garcia-vs-emmanuel-tagoe-live-free-on-9-april-2022/profile
    https://www.lythamhall.org.uk/profile/ryan-garcia-vs-emmanuel-tagoe-live-free-on-9-april-2022/profile
    https://www.f4b-initiative.net/profile/garcia-vs-tagoe-boxing-live/profile
    https://www.lythamhall.org.uk/profile/garcia-vs-tagoe-boxing-live/profile
    https://www.f4b-initiative.net/profile/espn-garcia-vs-tagoe-live-ryan-garcia-live-broadcast-free-on-9-april-2022/profile
    https://www.lythamhall.org.uk/profile/espn-garcia-vs-tagoe-live-ryan-garcia-live-broadcast-free-on-9-april-2022/profile

    پاسخ دادن
    • anakquolo

      23/05/24

      Luo listened carefully, yes, as an Internet company, we are different from traditional companies generic cialis vs cialis enhance9 tamsulosin hydrochloride 400 microgram capsules modified release There s a distinct feeling of deja vu in listening to the HSE s assurances on putting things right after the Savita Halappanavar scandal

      پاسخ دادن
    • Weksweape

      23/03/08

      In general, model validation starts with demonstrating that the model can replicate the results of the trials and studies that were used to develop and calibrate the model buying cialis online usa Karl Robinson September 1, 2021 I ve tried a lot of supplements over the years and never thought much about Anavar until a friend told me about it

      پاسخ دادن
  286. haltyre

    22/05/20

    We are glad to present to you ETP Sport Equipement, the first sports equipment manager. ETP Sport Equipement is a sport equipment manager for all types of sports using two main modules: skill management and equipment management. The functional design of the module is quite easy to use and it is the interface that is lacking. Few decision-making screen layouts are available for experienced users to adapt to the initial configuration. More advanced users will find the ETP Sport Equipement usable with minor customization https://untuchapi.weebly.com

    6add127376 haltyre

    پاسخ دادن
  287. leofab

    22/05/20

    Karbofrost
    Karbofrost is a Vista daemon written in C++. It’s very lightweight and designed to work silently in the background. It supports RR notifications, updated or new events from the specified RSS and XFN feeds, and the changing of brightness of your system. It can also download and update to new descriptions, photos, and feeds.

    VanillaNews
    VanillaNews is a news aggregator. It works like Firefox, showing news https://paymonctexpven.weebly.com

    6add127376 leofab

    پاسخ دادن
  288. tamhan

    22/05/20

    You can actually enter the path to any file you want, even it might be an executable or a 64-bit installer.

    There is a tutorial, which explains the program steps to change the brightness of your computer.

    The program does not interfere with your computer while it is in the tray and you leave it alone.

    Of course, if you want to stop the running of MonitorBright, you can save it easily in an encoded archive format, for example, the http://maps.google.com.kw/url?sa=t&url=https://kererudre.weebly.com

    6add127376 tamhan

    پاسخ دادن
  289. halell

    22/05/20

    After analyzing the incoming data, you can display it upon request of each application connected to the shared port. The app will be notified of the incoming packet by means of a “beep” or “modem ring” signal. If you disconnect a shared port from your PC, applications will be notified instantly.
    How to share a serial port
    By default, Shared Serial Ports allows an unlimited number of concurrent applications using a particular physical port. However, this functionality can be https://www.marysmeals.org.uk/?URL=https://perlivibi.weebly.com

    6add127376 halell

    پاسخ دادن
  290. halell

    22/05/20

    After analyzing the incoming data, you can display it upon request of each application connected to the shared port. The app will be notified of the incoming packet by means of a “beep” or “modem ring” signal. If you disconnect a shared port from your PC, applications will be notified instantly.
    How to share a serial port
    By default, Shared Serial Ports allows an unlimited number of concurrent applications using a particular physical port. However, this functionality can be https://www.marysmeals.org.uk/?URL=https://perlivibi.weebly.com

    6add127376 halell

    پاسخ دادن
  291. carbir

    22/05/20

    HALIFAX — Canada’s Liberal government is defending its decision to stand by Julian Assange after the WikiLeaks founder was awarded a one-year conditional diplomatic asylum in London this week.

    “We agree with the United Kingdom when they say that we need to find a way to prosecute the individual not the organization, and so we are taking all possible steps within the law and the legal framework in which Mr. Assange finds himself,” Justin Trudeau spokesman Cameron Ahmad told The Canadian Press in a recent telephone https://naigenpodeb.weebly.com

    6add127376 carbir

    پاسخ دادن
  292. fabrque

    22/05/20

    You simply need to customize its looks, and you’re on your way to a killer multi-functional app.
    What’s new
    [Viber beta] – Now you can send and receive text messages with Viber quickly
    Features – Fix issue: crashed several times when activating hotkeys
    Fixes – Bug fixes,
    App ChangeLog
    Version 3.3.1
    [Viber beta] – Now you can send and receive text messages with Viber
    3.3.0 http://www.google.com.tr/url?q=https://downminskickmac.weebly.com

    6add127376 fabrque

    پاسخ دادن
  293. quyncaid

    22/05/20

    Even the unneeded songs can be moved to a new folder. Many plugins are available that make SongKong compatible with your platform and even automate the database updates, minimizing the user’s involvement., the District Court made it clear its concern for the time of the trial, stating:

    *385 [T]his is trial number eleven before this court. This has already had a great expenditure of time.
    It is my belief, and you heard the expression of the Chief Justice https://images.google.com.sl/url?sa=t&url=https://tranafsubgui.weebly.com

    6add127376 quyncaid

    پاسخ دادن
  294. malochri

    22/05/20

    Evaluation of an intensive education programme for people with cancer after hospital discharge.
    To document effect of an intensive education programme for community members of people with cancer on hospital readmission, survival and patients’ understanding of their disease. A non-randomized controlled trial was conducted in an oncological hospital in Peru, where an intensive education programme for community members of patients undergoing treatment was integrated into the hospital’s regular discharge activities. A control group was part of routine activities; the treatment group received https://greserovig.weebly.com

    6add127376 malochri

    پاسخ دادن
  295. malochri

    22/05/20

    Evaluation of an intensive education programme for people with cancer after hospital discharge.
    To document effect of an intensive education programme for community members of people with cancer on hospital readmission, survival and patients’ understanding of their disease. A non-randomized controlled trial was conducted in an oncological hospital in Peru, where an intensive education programme for community members of patients undergoing treatment was integrated into the hospital’s regular discharge activities. A control group was part of routine activities; the treatment group received https://greserovig.weebly.com

    6add127376 malochri

    پاسخ دادن
  296. malochri

    22/05/20

    Evaluation of an intensive education programme for people with cancer after hospital discharge.
    To document effect of an intensive education programme for community members of people with cancer on hospital readmission, survival and patients’ understanding of their disease. A non-randomized controlled trial was conducted in an oncological hospital in Peru, where an intensive education programme for community members of patients undergoing treatment was integrated into the hospital’s regular discharge activities. A control group was part of routine activities; the treatment group received https://greserovig.weebly.com

    6add127376 malochri

    پاسخ دادن
  297. laxdup

    22/05/20

    Q:

    Is the Fortran 75 standard explicit about data model?

    In Fortran 2018 the Fortran editor I am using has full support for the Fortran 75 data model. However, looking through the standard, I do not find any clear statement that the data models made in the standards are to be followed in the foreseeable future, while reading the final publication “Fortran 2018” / “Fortran 2008” I find on several occasion the word “model” used as if https://unemummo.weebly.com

    6add127376 laxdup

    پاسخ دادن
  298. godwmar

    22/05/20

    Its complete package is quite useful and offers a variety of options, from a quick project creation to post-processing for print.

    Lido Labs FREE Architectural CAD Modeling & Design Software is a comprehensive 2D&3D modeling application that enables you to create professional architectural floor plans, 3D models, and most major building types, including Multistory Building, Office Building, Residence House, Villa, Cube, Warehouse, Factory, or any other special custom building types.
    A https://pralmolichin.weebly.com

    6add127376 godwmar

    پاسخ دادن
  299. langzend

    22/05/20

    Everything was all hunky dory until Jasper (Jack Russell Terrier) started snoring at night.

    He was a happy-go-lucky chap who loved snuggling up to his human, even snoring through the bursts of air she took in each night, totally unfazed by the heavy snores of his small, little canine family.

    The problem was, just like your average small/nourished mongrel, Jasper whacked his snores out https://currents.google.com/url?q=https://knigusopne.weebly.com

    6add127376 langzend

    پاسخ دادن
  300. jaehugh

    22/05/20

    If you intend to use any icons from this site, please download them and use them.

    Blue Princess Party

    1.32 MB JPG

    This was a fun project and is the first time I used vector icons. I think it turned out awesome considering I had never used vectors before and I am really happy with how it came out. It was mostly done in Adobe Illustrator, but there were also some Illustrator actions.

    Download

    JPEG

    13 http://henporai.net/acc/acc.cgi?REDIRECT=http://lnx.russellonline.it/elearning/claroline/document/goto/?url=https://drondailiocus.weebly.com

    6add127376 jaehugh

    پاسخ دادن
  301. parmary

    22/05/20

    The Inventory Biz ERP is designed to automate the general accounting cycle.
    Please contact us for a more detailed information about our Inventory Program:Traditionally, conventional radio frequency (RF) receivers are one-way devices that can receive one-way signals from the air and decode the contents, such as, radio frequency identification (RFID) tags and date of manufacture (DOM).
    Therefore, conventional RF receivers can only receive RF signals without its own transmitting capability. Conventional RF receivers http://www.103.kz/iframe/?id=10357093&ref=http://data.hkppdb.org/uploads/user/2022-04-24-194845.375898JOKER123.html&url=https://courrochibanc.weebly.com

    6add127376 parmary

    پاسخ دادن
  302. gratam

    22/05/20

    . After you train with Joe, you’ll enjoy the benefits of his instruction. Whether you’re an intermediate enthusiast or a beginner, he provides the tools you need to progress and get fit.

    His Texas low impact workout you can do anywhere, ANYTIME, gets you closer to your natural bodyweight and is totally challenging and fun. The workouts you do with Joe are designed to work the big 3 (chest, back, biceps, triceps, shoulders, legs https://kexingthandca.weebly.com

    6add127376 gratam

    پاسخ دادن
  303. urzsdava

    22/05/20

    What does it do?

    Gracefully adapts to any number of payroll variations. PayrollDB is user extensible. With payrollDB you can build a flexible payroll system that meets your needs. PayrollDB has been available on I-OS since the inception of I-OS and the Chicago developer community has used it without restriction in-house or as a foundation for their products.

    1) Loading Scalar and Table Data into payrollDB2) Setup Free Dat https://cardpepeli.weebly.com

    6add127376 urzsdava

    پاسخ دادن
  304. rahgol

    22/05/20

    Q:

    Linear to polar conversion and inversion

    How do I convert a point on a Cartesian plane into Cartesian axis in polar?
    And how do I convert a point in polar coordinates on the Cartesian plane to Cartesian axis?

    I have found the answers for the former, but I can’t imagine how the latter could be done. Any help would be really appreciated.
    Best!

    A:

    it takes $x = r\ http://www.daejincolor.co.kr/board_free/replyForm.php3?code=board_free&number=163&backURL=https://itampyty.weebly.com

    6add127376 rahgol

    پاسخ دادن
  305. ellwale

    22/05/20

    or higher
    ￭ Windows XP, Vista or Windows 7
    ￭ Microsoft Office 2007 or higher – the installer includes extra dictionaries
    ￭ CLIP must be installed on the computer that will perform the translation, enabling you to switch between multiple locales that share translations.
    CLIP is not a browser plug-in or download. For support or the latest release for your language or operating system please visit http://www.microsoft.com/zh-cn/go/clip http://redirect.camfrog.com/redirect/?url=https://lindiasudoub.weebly.com

    6add127376 ellwale

    پاسخ دادن
  306. latdora

    22/05/21

    Evaluation of an intensive education programme for people with cancer after hospital discharge.
    To document effect of an intensive education programme for community members of people with cancer on hospital readmission, survival and patients’ understanding of their disease. A non-randomized controlled trial was conducted in an oncological hospital in Peru, where an intensive education programme for community members of patients undergoing treatment was integrated into the hospital’s regular discharge activities. A control group was part of routine activities; the treatment group received https://richonline.club/upload/files/2022/05/N8ZpXBxLW9c9rpzMDqEY_19_6195f34fd5a2486d83348eedf013fe8c_file.pdf 05e1106874 latdora

    پاسخ دادن
  307. bengary

    22/05/21

    “The role of the files on the Internet and of the Web is changing as quickly as the role of television and radio, which began life as broadcast media and soon usurped newspapers as the principal means of communication.”

    At the start of the 21st century, it is easy to feel overwhelmed by the internet. From tiny tweets to the internet’s mammoth sites, the web has evolved into an increasingly versatile medium for increasing amounts of information to be broadcasted to https://www.americanchillpodcast.com/upload/files/2022/05/FDfuR6RLV2ZwSzoZfRxb_19_6d5262078e9cd3b2ccc33fef653d20ce_file.pdf 05e1106874 bengary

    پاسخ دادن
  308. westjarr

    22/05/21

    More information at:

    GPSTree is a powerful tool for visualisation, analysis and management of large GIS data sets comprising of new and/or uploaded data which may include GPS waypoints or map data. The program can be used to create a series of aerial/ground photos summarising and giving an overall summary of GIS data, or to monitor changes to GIS data over a long period of time. G https://rehounek.blog.idnes.cz/redir.aspx?url=https://pop-chats.com/upload/files/2022/05/tVgNqoDSvPwltADR3ZmA_19_7593f892db92004e9214c978edfaebc6_file.pdf 05e1106874 westjarr

    پاسخ دادن
  309. nellres

    22/05/21

    Movie Collection is not as advanced as collection applications like EzyMovies, but it’s definitely light, easy to use and free to download.

    Create a Digital Movie Catalog
    Visual Design for Mobile and Desktop Devices
    A collection of documents, such as transcripts, budgets, company or project plans, slides, presentations and other types of media, are often organized on a single network drive in a structure that makes them easy to find and use.
    This would normally happen with a custom https://wakelet.com/wake/RbabijSfsL8a9B897mOlM 8cee70152a nellres

    پاسخ دادن
  310. okiiili

    22/05/21

    What is TrevLR?
    TrevLR is a suite of utilities, disk management and optimizers designed to boost the performance of your Windows-based computer. Its combination of features makes it suitable for both beginners and experts. It can be both used as an independent standalone tool or form the complete package, when installed as part of the Reimage Plus anti-malware program. It also cleans your registry and finds Windows and browser-related problems automatically. With just a double-click http://www.google.li/url?sa=t&url=https://wakelet.com/wake/UvhIgX6dcGG3ncB8TT9Vq 8cee70152a okiiili

    پاسخ دادن
  311. AustinPaf

    22/05/22

    The above are the 2 reasons that forcing us to recommend a VPN to the Kodi users for safer streaming. In fact, after testing several VPNs for Kodi, we finally came up with a one non-stop solution and that is ExpressVPN, the top-rated Kodi VPN so far. We hope this article about the Best free IPTV lists and services for Kodi, Android Boxes, or Fire TV, has helped to unveil to you the world of the IPTV. If so, please rate this post and share it with your friends and let us your experience in the comments section below. Are all the results in Best Iptv For Kodi 2020 from well-known brands? Free legally receivable IPTV channels as .m3u for Kodi. 🙂 Here’s a list of the best IPTV Kodi addons: The update comes with some sections and also fix some already available sections to give it a better performance. Take a look at the changelog below. https://theibohub.onecallcrew.com/community/profile/ismaelrcy60279/ That’s all you need to know to stream The Rachel Maddow Show without cable on the streaming service of your choice! You can watch The Rachel Maddow Show on fuboTV using most streaming and mobile devices. Available options include Roku, Chromecast, Amazon Fire TV, iOS and Android mobile devices, gaming consoles, computers, Apple TV, gaming consoles, and other devices. The NBC News App (for Roku and Apple TV 4th gen) has her show sometimes as soon as 2 hours after airing. Rachel Maddow gives in-depth details on trending current affair topics and initiates discussions that can help improve accountability and transparency among political leaders. Maddow explains the complex political world and reports political events in a dynamic and illuminating way, helping to connect the dots to help explain complex issues. You can listen to the Rachel Maddow show on weeknights by 9 PM ET.

    پاسخ دادن
  312. dfgbghfhfhf

    22/05/24

    https://carecenter.uga.edu/nus/video-bc.1.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-bc.2.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-bc.3.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-bc.4.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-cel.hea1.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-cel.hea2.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-cel.hea3.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-cel.hea4.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-cm1.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-cm2.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-cm3.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-cm4.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-hbc.11.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-hbc.12.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-hbc.13.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-hbc.14.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-hc1.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-hc2.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-hc3.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-hc4.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mc.1.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mc.3.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mc.5.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mc2.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mc4.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mhe.boc1.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mhe.boc2.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mhe.boc3.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-mhe.boc4.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-nba-hbc.1.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-nba-hbc.2.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-nba-hbc.3.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-nba-hbc.4.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-ncm.41.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-ncm.42.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-ncm.43.html
    https://carecenter.uga.edu/nus/video-ncm.44.html
    https://www.nflgametv.live
    https://www.gameshdtv.live
    https://www.nflgametv.live/six-nfl-game-players-poised-for-a-breakout-2022-season/
    https://www.nflgametv.live/bears-hit-with-bizarre-nfl-scheduling-quirk-that-team/
    https://www.nflgametv.live/ranking-top-10-most-impactful-2022-nfl-draft-classes-for-upcoming-season/
    https://www.gameshdtv.live/six-nfl-players-poised-for-a-breakout-season-tua-tagovailoa-among-those-ready-to-make-a-leap/
    https://www.gameshdtv.live/uefa-champions-league-final-liverpool-vs-real-madrid/

    پاسخ دادن
  313. xcxvxxvvxvx

    22/05/24

    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ade.41.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ade.42.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ade.43.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ade.44.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ae.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ae.2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ae.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ae.4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ag1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ag2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ag3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ag4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-exc.adh1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-exc.adh2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-exc.adh3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-exc.adh4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ga.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ga.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ga2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ga4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-he1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-he2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-he3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-he4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ids.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ids.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ids.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ids.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-inu.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-inu.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-inu.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-inu.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-mp.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-mp.2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-mp.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-mp.4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-nu1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-nu2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-nu3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-nu4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-op.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-op.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-op.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-op.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-opm.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-opm.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-opm.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-opm.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-sd.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-sd.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-sd2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-sd4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-un.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-un.2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-un.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-un.4.html
    https://www.nflgametv.live
    https://www.gameshdtv.live
    https://www.nflgametv.live/six-nfl-game-players-poised-for-a-breakout-2022-season/
    https://www.nflgametv.live/bears-hit-with-bizarre-nfl-scheduling-quirk-that-team/
    https://www.nflgametv.live/ranking-top-10-most-impactful-2022-nfl-draft-classes-for-upcoming-season/
    https://www.gameshdtv.live/six-nfl-players-poised-for-a-breakout-season-tua-tagovailoa-among-those-ready-to-make-a-leap/
    https://www.gameshdtv.live/uefa-champions-league-final-liverpool-vs-real-madrid/

    پاسخ دادن
  314. gbhhfhfhffhfh

    22/05/24

    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ade.41.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ade.42.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ade.43.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ade.44.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ae.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ae.2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ae.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ae.4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ag1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ag2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ag3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ag4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-aga.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-exc.adh1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-exc.adh2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-exc.adh3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-exc.adh4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ga.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ga.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ga2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ga4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-he1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-he2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-he3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-he4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ids.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ids.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ids.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-ids.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-inu.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-inu.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-inu.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-inu.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-mp.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-mp.2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-mp.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-mp.4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-nu1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-nu2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-nu3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-nu4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-op.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-op.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-op.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-op.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-opm.11.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-opm.12.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-opm.13.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-opm.14.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-sd.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-sd.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-sd2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-sd4.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-un.1.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-un.2.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-un.3.html
    https://carecenter.uga.edu/usn/video-un.4.html
    https://www.nflgametv.live
    https://www.gameshdtv.live
    https://www.nflgametv.live/six-nfl-game-players-poised-for-a-breakout-2022-season/
    https://www.nflgametv.live/bears-hit-with-bizarre-nfl-scheduling-quirk-that-team/
    https://www.nflgametv.live/ranking-top-10-most-impactful-2022-nfl-draft-classes-for-upcoming-season/
    https://www.gameshdtv.live/six-nfl-players-poised-for-a-breakout-season-tua-tagovailoa-among-those-ready-to-make-a-leap/
    https://www.gameshdtv.live/uefa-champions-league-final-liverpool-vs-real-madrid/
    https://lexcliq.com/how-to-secure-online-transactions-payments/

    پاسخ دادن
  315. zsfdgdhhjgjghj

    22/05/24

    https://www.raceofchampions.com/profile/tv-gids-ado-den-haag-excelsior-live-kijken-op/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/iihf-usa-vs-norway-live-free-ice-hockey-online-24-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/excelsior-den-haag-live-op-tv-on-24-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/excelsior-ado-den-haag-live-op-tv-on-24-may-2022/profile
    https://www.ushelpingus.org/profile/iihfchampionshipbroadcast/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/ice-world-championship-iihf-2022-live-free-online-on-24-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/tsekki-suomi-elaa-live-mm-kisat-in-24-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/iihf-usa-vs-norway-live-free-online-on-24-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/suomi-tsekki-jaakiekon-mm-kisat-2022/profile
    http://cpp.sh/3l77yt
    https://pastebin.com/r0bgRxSD
    http://cpp.sh/23fiu
    https://pastebin.com/xh6WP1Xm
    https://dotnetfiddle.net/MV4XbU
    https://www.geany.org/p/48IaM/
    http://cpp.sh/2mjty
    https://pastelink.net/b1cn306h
    https://pasteio.com/xAc4H62TjO6N
    https://pastebin.com/jFfRf2Hj
    https://dotnetfiddle.net/ylM8zC
    https://www.geany.org/p/Byofq/
    http://cpp.sh/9ni4t
    https://pasteio.com/xt5cnpJ7M4Bm
    https://pasteio.com/xLdbc2N7QDVd
    https://pastebin.com/VJrPK4e7
    https://paiza.io/projects/mSA1EkbGZ5DoweHXSBfEjA?language=php
    https://paiza.io/projects/VteeHK3qcG99h9WvaSU-6Q
    https://ideone.com/enY0rY
    https://ide.geeksforgeeks.org/815cab09-99ed-4154-a447-718ef1963c13
    https://pastebin.com/3mNMvGZ4
    http://cpp.sh/4uqyd
    https://dotnetfiddle.net/fVEgzs
    https://www.geany.org/p/78IGs/
    https://pasteio.com/xH0bJ185ig6K
    https://paiza.io/projects/aWnlsfmpwLI0CuU1LM_WkQ
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/23882/forum/thread.html
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/23883/forum/thread.html
    http://smartsourcing.ru/blogs/otraslevye_novosti_i_sobytiya/7768
    https://challonge.com/6pfu4ago
    https://www.bankier.pl/forum/temat_dfgghjhgj,54774283.html
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/cvbcdgfd
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/vbcgfgghhh
    https://www.guilded.gg/korimjcks-Garrison/overview/news/2lMzLOQ6
    https://www.deviantart.com/taim247/journal/qxcvfgfdghj-917097950
    http://allabouturanch.com/forum/topics/zsv-bhjgsdf-fgdhfghf

    پاسخ دادن
  316. rtrtyyttyutyutyutyuyytttyutyt

    22/05/24

    https://www.raceofchampions.com/profile/tv-gids-ado-den-haag-excelsior-live-kijken-op/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/iihf-usa-vs-norway-live-free-ice-hockey-online-24-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/excelsior-den-haag-live-op-tv-on-24-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/excelsior-ado-den-haag-live-op-tv-on-24-may-2022/profile
    https://www.ushelpingus.org/profile/iihfchampionshipbroadcast/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/ice-world-championship-iihf-2022-live-free-online-on-24-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/tsekki-suomi-elaa-live-mm-kisat-in-24-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/iihf-usa-vs-norway-live-free-online-on-24-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/suomi-tsekki-jaakiekon-mm-kisat-2022/profile
    http://cpp.sh/3l77yt
    https://pastebin.com/r0bgRxSD
    http://cpp.sh/23fiu
    https://pastebin.com/xh6WP1Xm
    https://dotnetfiddle.net/MV4XbU
    https://www.geany.org/p/48IaM/
    http://cpp.sh/2mjty
    https://pastelink.net/b1cn306h
    https://pasteio.com/xAc4H62TjO6N
    https://pastebin.com/jFfRf2Hj
    https://dotnetfiddle.net/ylM8zC
    https://www.geany.org/p/Byofq/
    http://cpp.sh/9ni4t
    https://pasteio.com/xt5cnpJ7M4Bm
    https://pasteio.com/xLdbc2N7QDVd
    https://pastebin.com/VJrPK4e7
    https://paiza.io/projects/mSA1EkbGZ5DoweHXSBfEjA?language=php
    https://paiza.io/projects/VteeHK3qcG99h9WvaSU-6Q
    https://ideone.com/enY0rY
    https://ide.geeksforgeeks.org/815cab09-99ed-4154-a447-718ef1963c13
    https://pastebin.com/3mNMvGZ4
    http://cpp.sh/4uqyd
    https://dotnetfiddle.net/fVEgzs
    https://www.geany.org/p/78IGs/
    https://pasteio.com/xH0bJ185ig6K
    https://paiza.io/projects/aWnlsfmpwLI0CuU1LM_WkQ
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/23882/forum/thread.html
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/23883/forum/thread.html
    http://smartsourcing.ru/blogs/otraslevye_novosti_i_sobytiya/7768
    https://challonge.com/6pfu4ago
    https://www.bankier.pl/forum/temat_dfgghjhgj,54774283.html
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/cvbcdgfd
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/vbcgfgghhh
    https://www.guilded.gg/korimjcks-Garrison/overview/news/2lMzLOQ6
    https://www.deviantart.com/taim247/journal/qxcvfgfdghj-917097950
    http://allabouturanch.com/forum/topics/zsv-bhjgsdf-fgdhfghf

    پاسخ دادن
  318. szvfbghjgjgjg

    22/05/25

    https://www.raceofchampions.com/profile/as-roma-feyenoord-live-op-tv-on-25-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/roma-feyenoord-live-finale-op-tv-in-25-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/tv-gids-feyenoord-roma-live-kijken-op/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/roma-feyenoord-diretta-uecl-final-on-25-may-2022/profile
    https://www.deafhoosiers.com/profile/roma-feyenoord-in-diretta-tv-e-streaming-25-maggio-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/roma-feyenoord-la-giornata-della-finale-di-conference-league-in-diretta/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/roma-feyenoord-in-diretta-tv-e-streaming-25-maggio-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/finale-conference-league-roma-feyenoord-dove-vederla-in-diretta-tv-e-streaming/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/feyenoord-roma-live-op-tv-conference-league-finale-25-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/live-stream-as-roma-feyenoord-finale-conference-league/profile
    http://cpp.sh/7mhjv
    https://pastebin.com/TCdJhd9P
    http://cpp.sh/47ghr
    https://pastebin.com/t7uU1Wh0
    http://cpp.sh/8w2iq
    https://pastebin.com/Jeh6Jnzb
    https://dotnetfiddle.net/ilbs9S
    https://dotnetfiddle.net/r2JkP7
    https://www.geany.org/p/WTty4/
    https://www.geany.org/p/D466H/
    https://www.geany.org/p/IewHz/
    https://pastelink.net/awhln98z
    https://pasteio.com/xIl1ZXyp0mDS
    https://pasteio.com/xTR0L7bqjd8V
    https://pasteio.com/xKJr1lJw7yYQ
    http://cpp.sh/5mv6m
    https://pastebin.com/XLwjk9Jn
    https://ideone.com/mUIRDm
    https://paiza.io/projects/G5HPdFtfcT1q-lrDdY2fEg
    https://www.deviantart.com/taim247/journal/fghgfhgj-917202893
    https://www.guilded.gg/korimjcks-Garrison/overview/news/dlvwYzk6
    http://smartsourcing.ru/blogs/otraslevye_novosti_i_sobytiya/7797
    https://www.bankier.pl/forum/temat_fghhgjgh,54799681.html
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/fgc-4000-nl-3000as
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/fgc-4000-nl-3000as
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/23976/forum/thread.html
    https://ide.geeksforgeeks.org/1a9de608-fe8e-4b70-b3c7-02c5c9dd71f7
    http://allabouturanch.com/forum/topics/zsbhgj-gfdsff-ghgjhgj
    https://www.doe.go.th/prd/forum_bkk/169213-sdffgjh-gjgjh-jjhgj
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.1.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.2.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.3.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.4.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.5.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.6.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.7.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.8.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.9.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.01.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.02.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.03.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.04.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.05.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.06.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.07.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.08.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.09.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.1.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.2.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.3.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.4.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.5.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.6.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.7.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.8.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.9.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.1.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.2.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.3.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.4.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.5.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.6.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.7.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.8.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.9.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.1.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.2.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.3.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.4.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.5.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.6.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.7.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.8.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.9.html

    پاسخ دادن
  319. tryhtuuyiyuiyicxvbcbcbcvbcv

    22/05/25

    https://www.raceofchampions.com/profile/as-roma-feyenoord-live-op-tv-on-25-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/roma-feyenoord-live-finale-op-tv-in-25-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/tv-gids-feyenoord-roma-live-kijken-op/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/roma-feyenoord-diretta-uecl-final-on-25-may-2022/profile
    https://www.deafhoosiers.com/profile/roma-feyenoord-in-diretta-tv-e-streaming-25-maggio-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/roma-feyenoord-la-giornata-della-finale-di-conference-league-in-diretta/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/roma-feyenoord-in-diretta-tv-e-streaming-25-maggio-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/finale-conference-league-roma-feyenoord-dove-vederla-in-diretta-tv-e-streaming/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/feyenoord-roma-live-op-tv-conference-league-finale-25-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/live-stream-as-roma-feyenoord-finale-conference-league/profile
    http://cpp.sh/7mhjv
    https://pastebin.com/TCdJhd9P
    http://cpp.sh/47ghr
    https://pastebin.com/t7uU1Wh0
    http://cpp.sh/8w2iq
    https://pastebin.com/Jeh6Jnzb
    https://dotnetfiddle.net/ilbs9S
    https://dotnetfiddle.net/r2JkP7
    https://www.geany.org/p/WTty4/
    https://www.geany.org/p/D466H/
    https://www.geany.org/p/IewHz/
    https://pastelink.net/awhln98z
    https://pasteio.com/xIl1ZXyp0mDS
    https://pasteio.com/xTR0L7bqjd8V
    https://pasteio.com/xKJr1lJw7yYQ
    http://cpp.sh/5mv6m
    https://pastebin.com/XLwjk9Jn
    https://ideone.com/mUIRDm
    https://paiza.io/projects/G5HPdFtfcT1q-lrDdY2fEg
    https://www.deviantart.com/taim247/journal/fghgfhgj-917202893
    https://www.guilded.gg/korimjcks-Garrison/overview/news/dlvwYzk6
    http://smartsourcing.ru/blogs/otraslevye_novosti_i_sobytiya/7797
    https://www.bankier.pl/forum/temat_fghhgjgh,54799681.html
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/fgc-4000-nl-3000as
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/fgc-4000-nl-3000as
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/23976/forum/thread.html
    https://ide.geeksforgeeks.org/1a9de608-fe8e-4b70-b3c7-02c5c9dd71f7
    http://allabouturanch.com/forum/topics/zsbhgj-gfdsff-ghgjhgj
    https://www.doe.go.th/prd/forum_bkk/169213-sdffgjh-gjgjh-jjhgj
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.1.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.2.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.3.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.4.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.5.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.6.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.7.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.8.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-fy-rm-kij.9.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.01.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.02.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.03.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.04.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.05.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.06.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.07.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.08.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.09.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rf.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.1.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.2.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.3.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.4.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.5.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.6.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.7.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.8.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rm-fn-ena.9.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.1.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.2.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.3.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.4.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.5.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.6.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.7.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.8.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rma-fey-rf.9.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.1.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.10.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.2.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.3.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.4.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.5.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.6.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.7.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.8.html
    https://carecenter.uga.edu/mcq/video-rom-fyn-fr.9.html

    پاسخ دادن
  320. zsvgfbhhfghfh

    22/05/25

    https://www.raceofchampions.com/profile/feyenoord-roma-live-op-tv-gids-on-25-may-2022/profile
    https://www.rnmkrs.org/profile/feyenoord-roma-live-op-tv-gids-on/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/roma-feyenoord-live-op-tv-gids-on-25-may-2022/profile
    https://www.rnmkrs.org/profile/feyenoord-roma-live-op-tv-gids-on-25-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/roma-feyenoord-finale-conference-league-in-tv-e-streaming-su-sky/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/live-roma-feyenoord-in-diretta-streaming-online-tv-25-maggio-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/as-roma-feyenoord-in-diretta-gratis-rai-25-maggio-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/roma-feyenoord-in-diretta-uecl-finale-live-on-25-maggio-2022/profile
    https://www.rnmkrs.org/profile/as-roma-feyenoord-in-diretta-uecl-finale-streaming-on-25-maggio-2022/profile
    http://cpp.sh/353rq
    https://pastebin.com/2NqXCHw7
    http://cpp.sh/3izt2
    https://pastebin.com/JDXYi654
    http://cpp.sh/3vkq3
    https://pastebin.com/GzSF1pVr
    https://dotnetfiddle.net/yKCd0t
    https://dotnetfiddle.net/RorGwZ
    https://www.geany.org/p/1vKVv/
    https://www.geany.org/p/UxY6O/
    https://www.geany.org/p/HHwxP/
    https://pasteio.com/xypwgk64VePq
    https://pasteio.com/x4kJxwnC1V2p
    https://pasteio.com/xJf9LWSDfqQ1
    https://paiza.io/projects/iZoS_3c-3xf4xzF1qqkG4A?language=php
    https://paiza.io/projects/pioBCVx21bG6kEeg66B9JA?language=php
    https://paiza.io/projects/lX7-PNaG3opXFM6QK6YNPw
    https://paiza.io/projects/KZD1yGRJZYmojDYqarFZHw
    http://cpp.sh/9z5gp
    https://dotnetfiddle.net/ugp0dH
    https://pasteio.com/xkoNBWxRo2E9
    https://paiza.io/projects/OT_TRL31_k2n7WoayorjdQ
    https://www.geany.org/p/H80K9/
    https://pastebin.com/qzHciBLg
    http://paste.jp/0336b332/
    https://paste2.org/LzhVD8XY
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/lkoip
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/poikloe
    https://420pk.cookpad-blog.jp/articles/719267
    https://ctftime.org/team/189361
    https://420pk.cookpad-blog.jp/articles/719269
    https://ctftime.org/team/189362
    https://yamcode.com/policarmy
    http://cpp.sh/5wrdkf
    https://dotnetfiddle.net/EeaOk6
    https://pasteio.com/x0NwAHl8LtiE
    https://paiza.io/projects/rHTpjMsNMBfY33W8WOg14Q
    https://www.geany.org/p/dK1LW/
    https://www.raceofchampions.com/profile/gids-roma-feyenoord-live-kijken-op-tv/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/roma-feyenoord-live-op-on-tv/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/finale-as-roma-feyenoord-live-op-radio-en-tv/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/finale-conference-league-roma-feyenoord-live-op-radio-en-tv/profile

    پاسخ دادن
  321. uoiuououioiuouuiououo

    22/05/25

    https://www.raceofchampions.com/profile/feyenoord-roma-live-op-tv-gids-on-25-may-2022/profile
    https://www.rnmkrs.org/profile/feyenoord-roma-live-op-tv-gids-on/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/roma-feyenoord-live-op-tv-gids-on-25-may-2022/profile
    https://www.rnmkrs.org/profile/feyenoord-roma-live-op-tv-gids-on-25-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/roma-feyenoord-finale-conference-league-in-tv-e-streaming-su-sky/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/live-roma-feyenoord-in-diretta-streaming-online-tv-25-maggio-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/as-roma-feyenoord-in-diretta-gratis-rai-25-maggio-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/roma-feyenoord-in-diretta-uecl-finale-live-on-25-maggio-2022/profile
    https://www.rnmkrs.org/profile/as-roma-feyenoord-in-diretta-uecl-finale-streaming-on-25-maggio-2022/profile
    http://cpp.sh/353rq
    https://pastebin.com/2NqXCHw7
    http://cpp.sh/3izt2
    https://pastebin.com/JDXYi654
    http://cpp.sh/3vkq3
    https://pastebin.com/GzSF1pVr
    https://dotnetfiddle.net/yKCd0t
    https://dotnetfiddle.net/RorGwZ
    https://www.geany.org/p/1vKVv/
    https://www.geany.org/p/UxY6O/
    https://www.geany.org/p/HHwxP/
    https://pasteio.com/xypwgk64VePq
    https://pasteio.com/x4kJxwnC1V2p
    https://pasteio.com/xJf9LWSDfqQ1
    https://paiza.io/projects/iZoS_3c-3xf4xzF1qqkG4A?language=php
    https://paiza.io/projects/pioBCVx21bG6kEeg66B9JA?language=php
    https://paiza.io/projects/lX7-PNaG3opXFM6QK6YNPw
    https://paiza.io/projects/KZD1yGRJZYmojDYqarFZHw
    http://cpp.sh/9z5gp
    https://dotnetfiddle.net/ugp0dH
    https://pasteio.com/xkoNBWxRo2E9
    https://paiza.io/projects/OT_TRL31_k2n7WoayorjdQ
    https://www.geany.org/p/H80K9/
    https://pastebin.com/qzHciBLg
    http://paste.jp/0336b332/
    https://paste2.org/LzhVD8XY
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/lkoip
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/poikloe
    https://420pk.cookpad-blog.jp/articles/719267
    https://ctftime.org/team/189361
    https://420pk.cookpad-blog.jp/articles/719269
    https://ctftime.org/team/189362
    https://yamcode.com/policarmy
    http://cpp.sh/5wrdkf
    https://dotnetfiddle.net/EeaOk6
    https://pasteio.com/x0NwAHl8LtiE
    https://paiza.io/projects/rHTpjMsNMBfY33W8WOg14Q
    https://www.geany.org/p/dK1LW/
    https://www.raceofchampions.com/profile/gids-roma-feyenoord-live-kijken-op-tv/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/roma-feyenoord-live-op-on-tv/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/finale-as-roma-feyenoord-live-op-radio-en-tv/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/finale-conference-league-roma-feyenoord-live-op-radio-en-tv/profile

    پاسخ دادن
  324. sfdgfhghgfhfghfh

    22/05/26

    https://www.raceofchampions.com/profile/vitesse-az-live-op-tv-gratis-on-26-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/az-vitesse-live-op-tv-gids-finale-on-26-may-2022/profile
    http://cpp.sh/6jlth
    https://www.rnmkrs.org/profile/az-alkmaar-vitesse-live-op-tv-on-26-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/vitesse-live-op-tv-gratis-on-26-may-2022/profile
    https://pastebin.com/qBcAPAZw
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/az-alkmaar-live-op-tv-gids-on-26-may-2022/profile
    https://www.rnmkrs.org/profile/vitesse-az-alkmaar-live-op-tv-on-26-may-2022/profile
    http://cpp.sh/635h2
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/river-plate-vs-racing-en-vivo-online-on-26-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/racing-vs-river-plate-en-vivo-copa-sudamericana-on-26-may-2022/profile
    https://pastebin.com/MH2wQ2h4
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/vitesse-az-live-op-tv-finale-play-offs-europees-voetbal/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/az-vitesse-live-op-tv-finale-play-offs-europees-voetbal-mei-27/profile
    http://cpp.sh/7gzvp
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/play-offs-vitesse-az-livestream-tv-gids-waar-te-zien/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/az-vitesse-live-kijken-live-finale-play-offs-europees-voetbal/profile
    https://pastebin.com/gjEijE0K
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/racing-vs-river-plate-en-vivo-online-y-directv-copa-sudamericana/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/racing-vs-river-plate-en-vivo-y-en-directo-copa-sudamericana/profile
    https://dotnetfiddle.net/ipD6uS
    https://dotnetfiddle.net/FrI6Sr
    https://www.geany.org/p/YT5Mj/
    https://www.geany.org/p/Mg31b/
    https://www.geany.org/p/UqnJ3/
    https://pastelink.net/mx8r99is
    https://pasteio.com/xN4nZ7pqpj3M
    https://pasteio.com/xblDlVmUz9f8
    https://pasteio.com/x9Se3Wm3M4FL
    https://ideone.com/7SIuud
    https://www.guilded.gg/korimjcks-Garrison/overview/news/PlqnB876
    http://smartsourcing.ru/blogs/otraslevye_novosti_i_sobytiya/7836
    https://www.bankier.pl/forum/temat_szfdvgbfhhjg,54825085.html
    https://www.bankier.pl/forum/temat_gbfjgkkhkh,54825089.html
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/24555/forum/thread.html
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/24556/forum/thread.html
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/cvax-1000-on-300xp
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/cvax-1000-on-300xp
    https://paiza.io/projects/Xx603TKA7xbARw9IRfdNtw?language=php
    https://paiza.io/projects/ilkgnSyboIfwPxf9Eb4UGA
    https://paiza.io/projects/gCXnFAVi4-UNHiiQ3pPnKA?language=php
    https://ide.geeksforgeeks.org/34fd2b3a-a0c7-493b-915e-999da605c637
    http://cpp.sh/6jlth
    https://dotnetfiddle.net/sWb4h8
    https://pasteio.com/xyMhvhwGGPvr
    https://paiza.io/projects/Xkjt7w4Dl1eFzpNfFyP29w
    https://www.geany.org/p/MFMtN/
    https://420pk.cookpad-blog.jp/articles/719558
    https://yamcode.com/gyhtggyht
    https://ctftime.org/team/189391
    https://www.onfeetnation.com/profiles/blogs/sdaffeed
    https://ctftime.org/team/189392
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/sdfxcvde
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/sfdxcvdee
    https://pastebin.com/edGWmBZJ
    http://cpp.sh/86idb
    https://dotnetfiddle.net/QNqGGL
    https://pasteio.com/x2efRpPQ1Ybj
    https://paiza.io/projects/RqRzra_OKV6TSGUSX1UE3g
    https://www.geany.org/p/seaTP/
    https://pastebin.com/ecp6hjjG

    پاسخ دادن
  345. vxvbcbn bvnvnmbm

    22/05/28

    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/liverpool-real-en-direct-suivez-la-finale-de-la-ligue-des-champions-en-28-mai-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/real-liverpool-direct-la-finale-de-la-ligue-des-champions-live-28-mai-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/assistir-liverpool-x-real-madrid-ao-vivo-jogo-de-hoje-28-pela-final/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/liverpool-x-real-madrid-ao-vivo-online-28-maio-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/liverpool-vs-real-madrid-champions-league-final-live-coverage-tv-on-28-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/real-madrid-liverpool-champions-league-finale-live-op-tv-28-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/finale-champions-league-liverpool-real-madrid-dove-vederla-in-tv-diretta-streaming/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/liverpool-real-madrid-finale-champions-league-in-tv-diretta-streaming/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/real-madrid-v-liverpool-live-free-online-uefa-champion-league-final-28-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/real-madrid-v-liverpool-live-free-online-28-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/champions-league-final-2022-live-coverage-on-28-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/champions-league-ucl-final-2022-live-free-online-28-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/liverpool-vs-real-madrid-champions-league-final-live-on-28-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/liverpool-real-madrid-champions-league-finale-in-diretta-28-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/liverpool-real-madrid-in-diretta-gratis-online-28-maggio-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/real-madrid-vs-liverpool-live-on-28-may-2022/profile
    https://vocus.cc/article/629238e8fd89780001a329e8
    https://vocus.cc/article/62923049fd89780001a2efe7
    http://cpp.sh/83lcm
    https://pastebin.com/uwraNU0d
    http://cpp.sh/33sdt
    https://pastebin.com/dLqiv4zV
    http://cpp.sh/9cqdi
    https://pastebin.com/mJbSuWZL
    http://cpp.sh/252fn
    https://pastebin.com/CQ7m4FPX
    https://dotnetfiddle.net/t00p4I
    https://dotnetfiddle.net/9lo2Ic
    https://www.geany.org/p/aNJx7/
    https://www.geany.org/p/j2wfG/
    https://www.geany.org/p/ooA42/
    https://pasteio.com/xJMIZLIzeKU4
    https://pasteio.com/xhfHHo8qX5HS
    https://pasteio.com/xN4qG9J5aEJs
    https://ideone.com/jDxjn6
    https://paiza.io/projects/KWDmX26Idn17FJwCMoHdUg
    https://paiza.io/projects/6ATSt4Rbxi5trc2NH2eqRA
    https://paiza.io/projects/PhTIxK3bRJUsRvCc9-4n8A?language=php
    https://paiza.io/projects/XFnaOkbzBEqINjIbBAWAjQ?language=php
    https://ide.geeksforgeeks.org/034f1783-3b9c-481a-bf5b-e0b5b2ac9996
    https://ide.geeksforgeeks.org/ed82997d-46bc-4cc4-bcc0-fa145199afdf
    https://ide.geeksforgeeks.org/9c547827-64d0-4610-8b49-89faef647d1a
    http://smartsourcing.ru/blogs/otraslevye_novosti_i_sobytiya/7918
    https://www.bankier.pl/forum/temat_st4rbxi5trc2nh2eqra,54854423.html
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/25375/forum/thread.html
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/st4rbxi5trc2nh2eqrac
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/st4rbxi5trc2nh2eqrappp
    https://www.guilded.gg/korimjcks-Garrison/overview/news/GRm8BMky

    پاسخ دادن
  346. FDFSFSDFSFSF

    22/05/28

    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/liverpool-real-madrid-live-op-tv-en-finale-28-mai-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/ucl-liverpool-real-madrid-vivo-online-hd-gratis-28-maio-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/bt-ucl-liverpool-vs-real-madrid-live-broadcast-on-28-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/gratis-liverpool-real-madrid-live-op-tv/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/final-liverpool-vs-real-madrid-live-free-coverage-bt/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/bt-final-liverpool-real-madrid-live-free-coverage-28-may-2022/profile
    https://www.raprd.org/profile/uefa-final-liverpool-real-madrid-live-free-coverage-28-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/champions-league-final-2022-live-free-online-28-may-2022-hq/profile
    https://www.ushelpingus.org/profile/liverpool-vs-real-madrid-live-champions-league-final-live-broadcast-28-may-2022/profile
    https://www.ushelpingus.org/profile/liverpool-real-madrid-in-diretta-gratis-on-28-maggio-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/real-madrid-liverpool-finale-di-champions-la-diretta-ita-streaming-tv-live-28-maggio-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/liverpool-real-madrid-finale-live-op-tv-en-kijk-28-mai/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/real-madrid-vs-liverpool-live-uefa-28-may-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/verpool-vs-real-madrid-live-fre-28-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/liverpool-vs-real-madrid-live-free-on-sky-tv-28-may-2022/profile
    http://cpp.sh/3bweq
    https://pastebin.com/u8YbpZJw
    http://cpp.sh/5bzxzq
    https://dotnetfiddle.net/FcgTPP
    https://pastebin.com/Pib2SvHi
    http://cpp.sh/2c27wz
    https://www.geany.org/p/zDBJI/
    https://pastebin.com/fBgEqQtL
    http://cpp.sh/23bmj
    https://pasteio.com/xYkTJ1LyU7re
    https://pastebin.com/22zHkUQT
    http://cpp.sh/825×7
    https://paiza.io/projects/6SwLRAC3RUEqV8hjy4D54A
    https://dotnetfiddle.net/kknTPd
    https://www.geany.org/p/JVIpC/
    https://www.geany.org/p/zzR5S/
    https://www.geany.org/p/fKKws/
    https://www.geany.org/p/Rxs3X/
    https://pasteio.com/xV4vnYbEx7Xx
    https://pasteio.com/xQ2tP08Pxcaj
    https://pasteio.com/x9zjnl3F3RHK
    https://ideone.com/cvcYoL
    http://cpp.sh/3n2e3
    https://paiza.io/projects/C4GqRFju7Y68ChlCHr0NNA
    https://paiza.io/projects/1_U1QsyZP2V2SPe7V4BvQg?language=php
    https://paiza.io/projects/cgNMyH2eTrK6A0Bp4rEDCA?language=php
    https://ide.geeksforgeeks.org/aa79437a-3517-4792-8bcf-ee61996f8f7b
    https://ide.geeksforgeeks.org/2877202f-3c61-4cdb-8e9c-5ae3b38fc4bd
    https://ide.geeksforgeeks.org/e7c56d5d-35b6-42dd-b55c-060404371ef3
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/olobara-index-pa
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/olobara-index-pa
    https://www.guilded.gg/korimjcks-Garrison/overview/news/7lx2m1Zy
    http://smartsourcing.ru/blogs/otraslevye_novosti_i_sobytiya/7923
    https://pastebin.com/gTAe7DBV
    https://pastebin.com/aZ1GX6aG
    http://cpp.sh/7tp7ktc
    https://pastelink.net/pim4r7o9
    https://dotnetfiddle.net/bsCl5p
    https://www.geany.org/p/ckbi7/
    https://paste.rs/qJD
    https://pasteio.com/x5WXgN1cm93r
    https://pastebin.com/HvAjmKYA
    http://cpp.sh/9u7ur
    https://pastelink.net/zm2bbmg0
    https://dotnetfiddle.net/3MwQBu
    https://www.geany.org/p/HxN24/
    https://paste.rs/zC9
    https://pasteio.com/xllIkivuc7qj
    http://cpp.sh/82oq6
    https://dotnetfiddle.net/GsKOHg
    https://pasteio.com/xbUUtK0YLCKS
    http://cpp.sh/4jsw5
    https://dotnetfiddle.net/rV7JQr
    https://www.geany.org/p/TGhuc/
    https://paiza.io/projects/7xtTDkoXTdOLfNjURr-rVA
    https://pasteio.com/xAVZxgk1Tm1Z
    https://pastebin.com/FS3XtL6d
    https://paiza.io/projects/xTPvuxLAmf2qNXeQmmfJeA
    https://www.geany.org/p/hTeWW/
    https://justpaste.it/48gbf
    https://yamcode.com/sddfred-66
    https://ctftime.org/team/189688
    https://pastebin.com/3SavR2vU
    http://cpp.sh/3np4n
    https://ctftime.org/team/189689

    پاسخ دادن
  379. zsfsdfsfsfs

    22/05/31

    https://www.raceofchampions.com/profile/zverev-vs-alcaraz-live-french-open-quarterfinals-31-may-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/carlos-alcaraz-vs-alexander-zverev-live-free-online-31-may-2022/profile
    https://www.gp.thecrimson.com/profile/carlos-alcaraz-vs-alexander-zverev-live-online-free-31-may-2022/profile
    https://www.creand.org/profile/zverev-gegen-alcaraz-im-live-tv-und-french-open-31-mai-2022/profile
    https://www.raceofchampions.com/profile/zverev-gegen-alcaraz-im-live-tv-und-livestream-31-mai-2022/profile
    https://www.friendsoffrontenac.com/profile/alexander-zverev-carlos-alcaraz-im-tv-und-live-french-open-31-mai-2022/profile
    https://www.gp.thecrimson.com/profile/carlos-alcaraz-vs-alexander-zverev-vivo-gratis-on-31-mayo-2022/profile
    https://www.creand.org/profile/alcaraz-vs-zverev-en-vivo-roland-garros-31-mayo-2022/profile
    https://pastebin.com/fYXn57Pc
    http://cpp.sh/9zawl
    https://pastebin.com/KH6QGT8m
    http://cpp.sh/5w6ul
    https://pastebin.com/j0miJq2r
    http://cpp.sh/36gb3
    https://pastebin.com/v0K0VLmv
    https://www.geany.org/p/wSVAi/
    https://dotnetfiddle.net/gK9Osc
    https://dotnetfiddle.net/Um9sjK
    https://www.geany.org/p/DFnX7/
    https://www.geany.org/p/wBh8c/
    https://www.geany.org/p/NbhAS/
    https://pasteio.com/xJmUZk8wL1jp
    https://pasteio.com/xSGIO6Bd2nyk
    https://pasteio.com/xObDWXAsOSpX
    https://pasteio.com/xnPu2IwcTs4o
    https://challonge.com/sw60vwak
    https://paiza.io/projects/UiTKuOUkn1lJWpIQGnWRPg
    https://paiza.io/projects/aaQKl8b7xghux-pOYBBcpg?language=php
    https://paiza.io/projects/Kl_Uv2fKuglUAsjMSIL2GA?language=php
    https://ide.geeksforgeeks.org/17ec22be-1183-47f0-ba75-b9b4c044932c
    https://www.bankier.pl/forum/temat_dfvfhguyut,54896141.html
    https://caribbeanfever.com/photo/albums/vbvf54hgfh54fhg
    https://www.onfeetnation.com/photo/albums/bcgfhfhgghjgj
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/26628/forum/thread.html
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/26629/forum/thread.html
    https://www.zdronet.pl/main/fid/2/tid/26630/forum/thread.html
    https://www.guilded.gg/korimjcks-Garrison/overview/news/4lGMqXPy

    پاسخ دادن
  380. gilant

    22/06/03

    Suitable for new users
    If you simply want to convert videos to DivX or other formats but require basic video editing functions such as trimming, selecting clips, merging multiple items and applying visual effects, you’re better off using a more feature-complete tool such as Handbrake. However, ImTOO DivX Converter takes care of converting videos very quickly and in a single operation.

    Now you can save all your DivX video recordings to DVD using the software. All https://www.mtcschool.org/profile/AutoCAD/profile
    99d5d0dfd0 gilant

    پاسخ دادن
  381. albikian

    22/06/04

    At the same time, the tool got many good things going for it as far as its performance is concerned and we were able to use it in our regular daily workflow without issue. Also, it only requires.NET Framework to work.
    Advanced settings
    Other than the main settings and configurations, Detoclip can generate different file types, install shortcuts to the host OS’s file functions, register to clipboard hooks, either plain text or HTML content, as well as RTF or images, and https://www.mfhiggins.com/profile/linshostkindbagfifthmitt/profile
    66cf4387b8 albikian

    پاسخ دادن
  382. ranacass

    22/06/04

    Read more:

    Description
    iSignal is a simple widget that you can use to check the signal strength of your WiFi cocnection directly on your desktop. It is easy to install and configure, even by users with little or no experience in software programs.
    The interface of the app is represented by a small frame that you can move to any position on https://www.volkswoerterbuch.at/goto/?link=https://www.redtentmovie.com/profile/Download-SONY-Sound-Forge-Pro-110-Build-234-patchkeygen-DI-ChingLiu-Torrent-15/profile
    66cf4387b8 ranacass

    پاسخ دادن
  384. chrverr

    22/06/04

    Features:
    – Compliant with the IMAP, SMTP, POP3/POP4 and SSL standards
    – Different mail alerts in the notification window
    – You can set an interval of time to check the Inbox
    – Support for a variety of protocols, including IMAP/POP3/POP4/Kerio Webmail
    – Support both local and remote connections
    – possibility to add new Inboxes to the application
    – Support for multiple accounts
    – https://www.timeinsurance.com/profile/Arenas-Gitar-Metodu-Pdf-Download-UPD/profile
    66cf4387b8 chrverr

    پاسخ دادن
  385. eilijan

    22/06/04

    Notepad++ is a simple program with few features, but it offers users the ability to read and edit all common files, including the ones that contain scripts. This allows users to edit, view, and even create files with JavaScript and save them to other layouts at the click of a button. One of the most useful and prevalent features of Notepad++ is its built-in code syntax highlighting option. It currently supports JavaScript, ASP, and C++, including HTML, PHP, and https://www.bauschdental.com/profile/Kasumi-Rebirth-V3-1-Rar-Password/profile
    66cf4387b8 eilijan

    پاسخ دادن
  387. bervoln

    22/06/04

    Instantly sort contacts by name, group, CC, BCC, content, and more! Email Merge can help you to ensure all of the above with the help of your own Alias by pointing all the contacts that are most important at once.

    Instantly send emails to every contact without the need to create new messages! Now you can just point multiple contacts on two or more email addresses at once and they are sent a single email including all of the necessary contact information. https://www.reddogpress.co.uk/profile/soundretdetexmindboxs/profile
    66cf4387b8 bervoln

    پاسخ دادن
  388. bertreev

    22/06/04

    ,
    ￭ requires the version 4.0,
    ￭ must be installed on the user profile “netbeans.xptautil.ext”

    This tutorial
    will show

    How to add an elementName to the list of tags in an XSLT document.

    Modify the Transformation Template to have an elementName attribute
    Add new attributes to the xsl:attribute element

    To do so, you need to add the following line in https://www.northshoreinline.com/profile/icilverciomama/profile
    66cf4387b8 bertreev

    پاسخ دادن
  389. incepri

    22/06/04

    Read more

    89

    18

    Scratch Pad 1.1

    Scratch Pad is a “personal” scratch pad that lets you make notes, drawings, sketches, write comments, to-do lists, ideas, and thoughts.
    Unlike ordinary note pads, this one stores all of your notes in a database that includes revision history, synchronization, and export to other applications. It can also share your notes over the internet.
    Scratch Pad has a number of simple views: notes view, photos view, calendar view, and outline view.
    But note pads go beyond that, offering more than 100 different visual https://commercialproperty.ua/bitrix/rk.php?goto=https://www.cleanstartcleansing.com/profile/trigupwiwartikals/profile
    66cf4387b8 incepri

    پاسخ دادن
  393. marctomi

    22/06/05

    Installation:
    – Download and extract the contents of the “download” folder.
    – Locate the “FreeVoice” executable on the extracted folder, right-click and select “Run” or “Open”.
    – When the setup is running, open the “Startup Programs” dialog by selecting Start -> Control Panel -> Programs and Features. Expand “Voice Control”, select “FreeVoice” and click the “Add” button.
    – Click the checkbox next to “Remember this https://maps.google.com.vc/url?q=https://mydreamfinances.com/wp-content/uploads/2022/06/garpati.pdf
    ec5d62056f marctomi

    پاسخ دادن
  394. gerevas

    22/06/05

    Select your files and apply the actions you want
    The first thing you should do is select the directory to begin with. Afterwards, you can populate the area with the files you want to rename. It could be easy to miss out some files, but the application is very easy to use and you can select multiple files by holding the Ctrl key while moving the mouse.
    Once this is done, you can go to the next step, the details tab. On the grid you can enter the name http://boforum.ru/redirect/?url=https://biodiversidad.gt/portal/checklists/checklist.php?clid=2436
    ec5d62056f gerevas

    پاسخ دادن
  395. latgirt

    22/06/05

    You can set different file categories according to the media type or any other suitable factors and organize the files under each category with the help of your favorite file manager.

    Features:* Support most of the browsers. You can easily view the flash player in Chrome, IE, Firefox and some other browsers.Molecular modeling of the VOC binding site of chicken estrogen receptor ER-β1 protein: Insights for VOC sensing.
    Recently a great interest has been developed in the bios https://ayam24.com/datacash230namo-webeditor-9-crack-27-install/
    ec5d62056f latgirt

    پاسخ دادن
  396. egbnewl

    22/06/05

    If someone calls you, you’ll have to click [Connect] in the pipline to listen in to the call.
    Clicking [Next] skips the messages and brings you to the next call in order to answer it.
    Clicking [Back] goes back one call.
    Clicking [Close] does the same as clicking [Back], but also ends the current call.

    There’s probably not a whole lot of people typing in any Netmeeting channels https://xn—-7sbbtkovddo.xn--p1ai/wp-content/uploads/2022/06/yachport.pdf
    ec5d62056f egbnewl

    پاسخ دادن
  397. fayrvail

    22/06/05

    The low cost of the program is matched by a lack of features, and the following is what this tool offers:

    Convert SRT To SSA is a simple and handy SRT to SSA converter with a simple interface. Installation is a snap-zip file that only requires a double-click, and there is no other setup process. At the moment of writing, the available language versions include Czech, English, Italian, Polish, and Spanish, with more scheduled for the future https://toolbarqueries.google.com.ec/url?q=https://wakelet.com/wake/9LZy2OhgfvSP424h98EkN
    ec5d62056f fayrvail

    پاسخ دادن
  398. palofide

    22/06/05

    Roman Arabic Numerals Converter is available for both 32-bit and 64-bit versions and can be used to convert Arabic and Roman numbers to or from different scales including the hexadecimal system and roman numerals. The tool makes it possible to do those operations in fast time. Besides, you can find a free version of the tool on the author’s website. The description contains a list of all supported types of conversion and parameters that should help you get through all https://kiralikofis.com/city-bus-simulator-2-munich-v1-2-keygen-install/?p=20298
    ec5d62056f palofide

    پاسخ دادن
  399. carlmeeg

    22/06/05

    EasySave Pro is a powerful and easy-to-use utility designed to help you create and save ZIP archives. The tool supports organizing and compressing audio and video files, as well as data and files from the Internet.
    Besides ZIP archiving, EasySave Pro comes with helpful functions, such as data recovery, the ability to split ZIP archives, password protected Zip archives, recovery of erroneously de-archived files, and creation of self-extracting exe’ https://bertenshaardhouttilburg.nl/wp-content/uploads/2022/06/pasfolk.pdf
    ec5d62056f carlmeeg

    پاسخ دادن
  400. carlmeeg

    22/06/05

    EasySave Pro is a powerful and easy-to-use utility designed to help you create and save ZIP archives. The tool supports organizing and compressing audio and video files, as well as data and files from the Internet.
    Besides ZIP archiving, EasySave Pro comes with helpful functions, such as data recovery, the ability to split ZIP archives, password protected Zip archives, recovery of erroneously de-archived files, and creation of self-extracting exe’ https://bertenshaardhouttilburg.nl/wp-content/uploads/2022/06/pasfolk.pdf
    ec5d62056f carlmeeg

    پاسخ دادن
  401. gheval

    22/06/05

    Converting PDF files to photo formats can be an easy task if you have an application developed just for that particular purpose. BtoPDF is a software that can help you achieve that result; even though it is not the most beneficial and professional program among the current lot of PDF converter solutions.

    BtoPDF is a small, portable application designed for simplifying the process of converting BMP and JPG images to PDF format or vice versa. Keep it on portable devices: the program does not store any registry entries, and is totally independent of Windows.
    Make versatile use of the interface: use the embedded application builder for https://google.com.gh/url?q=http://steamworksedmonton.com/lakshmi-hd-movie-1080p-torrent-link/
    ec5d62056f gheval

    پاسخ دادن
  402. belahaml

    22/06/05

    You need to install Medibuntu repos in order to use the program.
    It’s really easy to use.

    GSC Media International

    A modern web portal for GSC users. Here you will find tools, people and events involved in radio and television broadcasting. You will find answers to technical, maintenance, and marketing problems. The whole site will be translated into different languages.Q:

    Why is the significance of a complex number associated with the rate at which http://jump-to.link/jump/to?url=https://ontimewld.com/upload/files/2022/06/pXBGqUREOBKEGtOvicsf_04_3a83dec688f7738c306b572b39eea7aa_file.pdf
    ec5d62056f belahaml

    پاسخ دادن
  403. beytal

    22/06/05

    You can use the application to share Microsoft’s Office document formats to the product without any problem, convenient to save investment in many other file formats.
    Simple server management The design of the file server is uncluttered. Sometimes you may find the design so simple that confusing, it is reasonable to do so. It is always about the ease of use and the flexibility and compatibility in dealing with different scenarios.
    The users can enter their management panel easily to view their space, users, and permission https://www.raven-guard.info/wp-content/uploads/2022/06/zemapat.pdf
    ec5d62056f beytal

    پاسخ دادن
  404. linamb

    22/06/05

    What’s more, should you have been following the XP version for a long time, you can start receiving both the minimum and the maximum MS fix updates now, using XP Update Extender.Stereocontrolled total syntheses of 4-epi-Bol and 4-epi-C-trenbolone.
    Syntheses of 4-epi-Bol and 4-epi-C-trenbolone have been achieved from their corresponding https://celebstruth.com/compaxe-cwa-1300-driver/
    ec5d62056f linamb

    پاسخ دادن
  405. fronlaz

    22/06/05

    This review is based on the free download version of Accept Reject Track Changes Word 2.0.1.0 (English).

    Disclaimer

    Disclaimer: I purchased the software myself; some links I have provided are from the vendor’s site. All products on this website are tested to my satisfaction, but no guarantee is made by this website or its associated companies that my recommendations are correct.

    Should you wish to contact me, you may do so at [email https://www.herbariovaa.org/checklists/checklist.php?clid=12243
    ec5d62056f fronlaz

    پاسخ دادن
  406. tamzmari

    22/06/05

    With this edition of NeuroSolutions Infinity, you can easily import data sets to analyze, implement the desired models and view the results of your own experiments. Plus, you can even save your models to a cloud server and implement them on computers that you do not have on hand.
    In addition, the application offers you the opportunity to share the results of your model implementations with other users, in order to work together and quickly spread accurate prediction solutions with the new versions of the utility, available within http://duchonova.blog.idnes.cz/redir.aspx?url=https://www.hubeali.com/wp-content/uploads/vydkceli.pdf
    ec5d62056f tamzmari

    پاسخ دادن
  407. ellilat

    22/06/05

    Anions & Cations – Contains details about anions and cations, with details about creating better compounds with the help of anions & cations.

    Left – Links to six articles from the website about toxic effects of cationic antiseptics, aluminum, and antibiotics
    Right – Links to five articles that discuss arsenic by step, five articles that discuss an acetate sigma bonding reaction, links to ten articles about the element platinum, and five http://clients1.google.al/url?sa=t&url=https://stareheconnect.com/advert/grade-11-functions-textbook-mcgraw-hill-ryerson-pdf-free-verified/
    ec5d62056f ellilat

    پاسخ دادن
  409. thurtal

    22/06/05

    Such a tool requires the Google Toolbar and will work with compatible browsers like Firefox, Chrome and Internet Explorer.
    More information available here.

    Parallels Commercial – VirtualBox on the Mac
    Tablet computers have been predicted to be the driving force behind the growth of virtualization technology, I’m not just talking about Mac-based prosumer the consumer market has always been driving by the majority of which have been dual or quad-core Intel powered machines.
    This is good news for https://damp-peak-85998.herokuapp.com/keygen_pour_ciel_solution_2010.pdf
    ec5d62056f thurtal

    پاسخ دادن
  410. felrai

    22/06/05

    You can change the proxy manually or automatically…

    FoxTel SDK is to help you build an IRC client for Skype, MSN Messenger, Google Talk, Yahoo! Mail and all other IM clients.
    It has Two ways to talk to the IM client. The first one is the Telnet/SSH way to talk to ICQ, MSN Messenger, Google Talk, Yahoo! and so on. This tool works with C-A-T (ConvenienceAware Tool http://theprofficers.com/?p=8912
    ec5d62056f felrai

    پاسخ دادن
  411. pavlwon

    22/06/05

    Happy Feasting

    U vxch

    Is the feasting well?! What a question. Well, you just have to feel it and be in the mood to it. Well, certainly, you already know about feasting but many do not understand how it feels. In my opinion, feasting isn’t a hunger, that you may be speaking about. It’s “feeling” when the mouth water to eat and you desire to eat something https://www.lepetitcornillon.fr/externe.php?site=http://lnx.russellonline.it/elearning/claroline/document/goto/?url=https://lichenportal.org/cnalh/checklists/checklist.php?clid=8791
    ec5d62056f pavlwon

    پاسخ دادن
  412. intrvayt

    22/06/05

    In addition to the aforementioned characteristics, the software also allows the creation of a simple dictionary, which contains various definitions of the most important terms, which is understandable even to those who are new to carpentry, as it is not necessary to have any previous knowledge of the trade.

    The scope of the project included also the creation of a database of wooden material, which allows the storage and automatic access to the desired material, which was not the case in similar project resources.

    Starting http://feniks24.pl/out/out.php?url=http://iapitb.org/?p=822
    ec5d62056f intrvayt

    پاسخ دادن
  413. abunbeng

    22/06/05

    For further information, follow this video link.
    SketchUp is recommended for people who want to design, develop and create 3D projects that work on both personal as professional computers.

    Raster2Vector STL Converter is software to convert various formats of raster images to vector, and that allow users to convert a variety of raster images including TIFF, PDF, PNG, and JPEG to vector format.
    Features 1. Converting 97 different raster images to vector http://toolbarqueries.google.bg/url?q=https://vicdigital.it/wp-content/uploads/2022/06/haryade.pdf
    ec5d62056f abunbeng

    پاسخ دادن
  414. blayorun

    22/06/05

    Encryption is an awesome concept, that allows you to make sure that only authorized users can access sensitive data, for instance. But before you start encrypting everything, I’d just like to point out that most of the time using cryptography will probably require more effort than initially expected. Let’s see what’s the point of using Jasypt…

    Encryption in Java

    The most basic form of encryption is to encrypt a random string. The standard https://coagimdeoquisviz.wixsite.com/presovcatab/post/kyonkifull-verified-moviehd1080pdownload
    ec5d62056f blayorun

    پاسخ دادن
  415. zonayama

    22/06/05

    Optional dependencies to the Apache Commons Math library are shipped with the BiDiB-Wizard package.

    Use BiDiB-Wizard is a simple process:

    – install the right version of BiDiB-Wizard (version 13.03 or higher)
    – open a console in the BiDiB-Wizard folder (the installer creates the required directories)
    – start the configuration program ‘BiDiB-Wizard’ (on systems that require a. http://www.medicaloutreachministry.com/System/UserProfile.asp?id=57059&func=signup&referer=http://www.chelancove.com/october-720p-hd-movie-download/
    ec5d62056f zonayama

    پاسخ دادن
  416. aldnar

    22/06/05

    Remarkable features include:

    We get a great example of how well the final day of voting went for the month is upon us. It seems that everyone played it safe and picked one of the two most popular choices for one of our most important awards—Superhorse Studios’ games are on the list for the final New Student of the Month.
    Horses! Who could have predicted that a horse could run with their name on it?
    Chris Miles is the winner. His http://honsagashi.net/mt-keitai/mt4i.cgi?id=4&mode=redirect&ref_eid=1305&url=http://dichvuhoicuoi.com/rumble-town-racing-2-link-free-download-game/
    ec5d62056f aldnar

    پاسخ دادن